I C 82/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Piszu z 2024-07-04
Sygn. akt I C 82/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 4 lipca 2024 r.
Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: sędzia Anna Lisowska
Protokolant: st. sekr. sąd. Judyta Masłowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 czerwca 2024 roku
sprawy z powództwa (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.
przeciwko H. W.
o zapłatę
o r z e k a:
I. Zasądza od pozwanej H. W. na rzecz powoda (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 17 906,10 zł (siedemnaście tysięcy dziewięćset sześć złotych 10/100) z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 15 076, 74 zł (piętnaście tysięcy siedemdziesiąt sześć złotych 74/100) od dnia 09.02.2024r. do dnia zapłaty.
II. Zasądza od pozwanej H. W. na rzecz powoda (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 4 648,90 zł (cztery tysiące sześćset czterdzieści osiem złotych 90/100) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
Sygn. akt I C 82/24
UZASADNIENIE
(...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wytoczyła powództwo przeciwko H. W. o zapłatę kwoty 17 906,10 złotych z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 15 076,74 złotych od dnia 9 lutego 2024 roku do dnia zapłaty. Nadto powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że dochodzona wierzytelność wynika z umowy pożyczki nr (...) zawartej między stronami w dniu 6 grudnia 2021 roku. Zgodnie z zawartą umową, powódka udzieliła pozwanej pożyczki w kwocie 16 645,16 złotych, z czego kwota 14 150,05 złotych stanowiła całkowitą kwotę pożyczki i wypłacona została na wskazany przez pozwaną we wniosku o pożyczkę rachunek bankowy, a kwota 2 495,11 złotych stanowiła prowizję. Całkowity koszt pożyczki wynosił 9 699,76 złotych (prowizja, odsetki umowne), a całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorcę wyniosła 23 849,81 złotych. Pozwana zobowiązała się do spłaty tej kwoty w 96 miesięcznych równych ratach, przy czym pierwsza i ostatnia rata wyrównujące, począwszy od stycznia 2022 roku. Za każdy dzień opóźnienia w spłacie pozwana zobowiązała się do zapłaty odsetek maksymalnych za opóźnienie. W związku z zaprzestaniem przez pozwaną spłaty rat pożyczki, pismem z dnia 15 maja 2023 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty wymagalnych zaległości w terminie 14 dni roboczych. Jednocześnie poinformowała pozwaną o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Wezwanie pozostało bezskuteczne, dlatego pismem z dnia 10 lipca 2023 roku powódka wypowiedziała łączącą strony umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia.
Powódka podniosła, że na kwotę dochodzoną pozwem składa się:
- kwota 15 076,74 złotych – niespłacona należność główna,
- kwota 2 829,36 złotych – skapitalizowane odsetki umowne, w tym odsetki karne, naliczone do dnia 8 lutego 2024 roku.
Pozwana H. W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie na jej rzecz od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
W pierwszej kolejności pozwana zakwestionowała skuteczność postanowień umowy dotyczących prowizji. Podniosła, że wysokość prowizji została jej narzucona i nie została z nią indywidualnie uzgodniona. Prowizja ta nie przystaje, w ocenie pozwanej, do warunków rynkowych i stanowi źródło dodatkowego (nienależnego) wynagrodzenia powódki. Godzi ona również w dobre obyczaje i interes konsumenta i wobec tego stanowi postanowienie abuzywne.
Nadto pozwana podniosła, że przedmiotowa umowa jest sprzeczna z prawem w zakresie odsetek umownych. Wskazała, że powódka naliczyła oprocentowanie za cały okres obowiązywania umowy pożyczki również od kredytowanych kosztów pożyczki, tj. od prowizji. Podniosła, że przy kredycie konsumenckim pożyczkodawca może naliczać odsetki tylko od kwoty, którą udostępnia konsumentowi. Od prowizji i innych kosztów nie może naliczać odsetek, nawet jeśli je kredytuje. Wadliwość co do naliczenia oprocentowania sprowadza się do tego, że powódka w treści umowy nieprawidłowo podała RRSO, a także podała wadliwe wyliczenie odsetek umownych, wobec czego doszło do naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 6, 7 i 10 ustawy o kredycie konsumenckim, albowiem nie podano kosztów pożyczki w sposób pełny i niewprowadzający w błąd. Z uwagi na powyższe wadliwości, w dniu 11 marca 2024 roku pozwana złożyła powódce oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego (art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim). W związku z tym, w ocenie pozwanej przyjąć należy, że nie posiada ona względem powódki zadłużenia obejmującego odsetki i prowizję (art. 45 ust. 4 ustawy o kredycie konsumenckim).
Pozwana zakwestionowała także skuteczność wypowiedzenia przez powódkę umowy pożyczki. Zakwestionowała także, aby w ogóle ziściły się umowne warunki wypowiedzenia umowy, a w szczególności aby zalegała ona wobec powódki ze spłatą jakiejkolwiek kwoty z tytułu przedmiotowej umowy. Zakwestionowała także, aby doręczono jej oświadczenie o wypowiedzeniu umowy. Ponadto zakwestionowała umocowanie osoby, która podpisała ww. pismo, do dokonania tej czynności w imieniu powódki. Zaprzeczyła także prawdziwości treści przedłożonych przez powódkę dokumentów.
Sąd ustalił, co następuje:
W dniu 6 grudnia 2021 roku H. W. zawarła z (...) Bankiem (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. (dalej: Bank) umowę pożyczki o numerze (...).
Na mocy powyższej umowy Bank udzielił H. W. pożyczki w kwocie 16 645,16 złotych, obejmującej:
- całkowitą kwotę pożyczki (kwota pożyczki bez kredytowanych kosztów pożyczki) wynoszącą 14 150,05 złotych, której wypłata nastąpiła jednorazowo w dniu zawarcia umowy przelewem na wskazany przez pożyczkobiorcę rachunek bankowy (...);
- koszt prowizji w wysokości 2 495,11 złotych.
Całkowity koszt pożyczki wynosił 9 699,76 złotych (prowizja i odsetki umowne). Całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorcę wynosiła 23 849,81 złotych.
Pożyczka oprocentowana była według zmiennej stopy procentowej, która w dniu zawarcia umowy wynosiła 9,5% w stosunku rocznym. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania pożyczki wynosiła 15,25%.
H. W. zobowiązała się spłacić całość zadłużenia wynikającego z ww. umowy w 96 miesięcznych ratach kapitałowo-odsetkowych, po 248,28 złotych każda, przy czym pierwsza i ostatnia rata były wyrównujące, płatnych do 11-ego dnia miesiąca, począwszy od stycznia 2022 roku.
Zgodnie z § 11 ust. 2 i 3 umowy, Bank uprawniony był do wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku niedotrzymywania przez pożyczkobiorcę warunków określonych w umowie, utraty zdolności kredytowej oraz z zachowaniem 7-dniowego terminu w sytuacji zagrożenia upadłością pożyczkobiorcy, liczonych od dnia następnego po dniu odebrania przez pożyczkobiorcę przesyłki poleconej zawierającej wypowiedzenie za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.
Bank poinformował pożyczkobiorcę o możliwości odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia, oraz, że odstąpienie będzie skuteczne, jeżeli pożyczkobiorca dostarczy lub wyśle oświadczenie na adres wskazany we wzorze oświadczenia o odstąpieniu od umowy, przed upływem powyższego terminu (§ 15 ust. 1 umowy).
(dowód: umowa pożyczki z 06.12.2021r. k. 6-10; formularz informacyjny k. 11-13v; zestawienie operacji na rachunku bankowym pozwanej k. 80; historia operacji na kontrakcie k. 16-16v)
Z uwagi na zaprzestanie spłaty rat pożyczki, pismem z dnia 15 maja 2023 roku (doręczonym H. W. w dniu 22 maja 2023 roku) Bank wezwał H. W. do zapłaty wymagalnych zaległości w łącznej kwocie 893,01 złotych w terminie 14 dni roboczych pod rygorem wypowiedzenia umowy i postawienia całego zobowiązania w stan natychmiastowej wykonalności. Jednocześnie poinformował ją o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.
Zakreślony termin upłynął bezskutecznie. W związku z tym, pismem z dnia 10 lipca 2023 roku (doręczonym H. W. w dniu 14 lipca 2023 roku) (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wypowiedziała umowę pożyczki gotówkowej nr (...) z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Całe zobowiązanie stało się wymagalne w dniu 15 sierpnia 2023 roku.
Na dzień 8 lutego 2024 roku, zadłużenie H. W. z tytułu przedmiotowej umowy pożyczki wynosiło:
- kwota 15 076,74 złotych – niespłacona należność główna,
- kwota 2 829,36 złotych – skapitalizowane odsetki umowne naliczone od należności głównej do dnia 8 lutego 2024 roku.
(dowód: monit wraz z dowodem doręczenia k. 17-18; pismo z 10.07.2023r. zawierające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy wraz z dowodem doręczenia k. 77-79v, 120; historia operacji na kontrakcie k. 16-16v, 122-123)
W dniu 11 marca 2024 roku H. W. złożyła (...) Bankowi (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. oświadczenie o kredycie darmowym. W oświadczeniu tym wskazała, że w umowie nr (...) doszło do naruszenia przepisów art. 30 ust. 1 pkt 6, 7 i 10 ustawy o kredycie konsumenckim, wobec czego korzysta ona z sankcji przewidzianej w art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.
(bezsporne, dowód: oświadczenie o kredycie darmowym k. 45)
Sąd zważył, co następuje:
Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dokumenty załączone do pozwu, których autentyczność i wiarygodność, w świetle wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie nasuwała żadnych wątpliwości i nie została skutecznie zakwestionowana przez pozwaną.
Zdaniem Sądu, wszystkie podniesione przez stronę pozwaną zarzuty, w świetle przedłożonych przez powódkę dokumentów, uznać należało za chybione.
W sprawie poza sporem pozostawał fakt, że strony łączyła umowa pożyczki nr (...) zawarta w dniu 6 grudnia 2021 roku. Pozwana nie kwestionowała, że zawnioskowała o przedmiotową pożyczkę oraz otrzymała przewidziane umową środki finansowe.
Zawarta przez strony niniejszego sporu umowa pożyczki jest, według obowiązującego w dacie zawarcia tej umowy stanu prawnego, umową o kredyt konsumencki określoną w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1028; dalej: u.k.k.). Zgodnie z treścią tego przepisu przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550,00 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 2 pkt 1 powołanej ustawy, za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki. Jak z kolei stanowi przepis art. 720 § 1 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy.
Okoliczności niniejszej sprawy nie dają podstaw do przyjęcia, że pozwana zawierała przedmiotową umowę pożyczki w innym charakterze niż konsument w rozumieniu art. 22 1 k.c.
Mając na uwadze fakt, iż pozwana złożyła powódce oświadczenie materialnoprawne o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego (k. 45 akt sprawy), w pierwszej kolejności należało ustalić, czy przedmiotowa umowa pożyczki zawierała zapisy sprzeczne z art. 30 ust. 1 pkt 6, 7 i 10 ustawy o kredycie konsumenckim. Zdaniem pozwanej, powódka nie mogła naliczyć, a naliczyła oprocentowanie również od kredytowanych kosztów pożyczki (prowizji), a przez to nieprawidłowo podała w umowie RRSO, a także wadliwie wyliczyła odsetki umowne.
Rozstrzygnięcie sporu pomiędzy stronami niniejszego procesu uwarunkowane było treścią odpowiedzi na pytanie, czy powódka przy zawarciu przedmiotowej umowy naruszyła ww. postanowienia ustawy o kredycie konsumenckim, a tym samym, czy pozwana w wyniku złożenia oświadczenia może zgodnie z zapisem art. 45 ust. 1 ww. ustawy o kredycie konsumenckim spłacić pożyczkę bez odsetek i innych kosztów należnych powódce, czy też powinna spłacić całość zobowiązania zgodnie z zapisami umownymi.
Zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim (tj. Dz. U. z 2023 r., poz. 1028) umowa o kredyt konsumencki powinna zawierać:
1) stopę oprocentowania kredytu (pkt 6),
2) rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia (pkt 7),
3) informację o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie ze środków płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie (pkt 10).
Zgodnie zaś z art. 45 ust. 1 ustawy, w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie.
Zgodnie z art. 5 pkt 12 ustawy, rzeczywista roczna stopa oprocentowania to całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym, zaś jak wskazuje pkt 6 tego artykułu, pod pojęciem całkowitego kosztu kredytu należy rozumieć wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności: odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże jeżeli są znane kredytodawcy oraz koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach.
W przedmiotowej umowie wartość RRSO została wskazana w treści § 1 ust. 5. Należy podkreślić, że obowiązujące przepisy nie wprowadzają zakazu naliczania odsetek od kredytowanego kosztu kredytu. Wynika to z treści art. 5 pkt 7 u.k.k, w którym expressis verbis mowa jest o "kredytowanych kosztach kredytu". Ustawa nie zakazuje kredytowania takich kosztów, a jedynie wyłącza je z zakresu pojęcia całkowitej kwoty kredytu. Potwierdza to także wyrok z dnia 30 stycznia 2019 r., I NSK 9/18 (LEX nr 2643248), w którym Sąd Najwyższy wskazał, że w aktualnym stanie prawnym nie jest dopuszczalne prezentowanie tej samej kwoty (np. opłaty przygotowawczej, prowizji itp.) zarówno w ramach całkowitej kwoty kredytu, jak i w kosztach kredytu. I to nawet wówczas, gdy składniki kosztów kredytu są kredytowane przez kredytodawcę. Za taką tezą, jak podniósł Sąd Najwyższy, przemawia wyraźna treść art. 5 pkt 7 u.k.k. Z tezy tej wynikają zatem dwa istotne wnioski - po pierwsze, składniki kosztu kredytu mogą być kredytowane przez kredytodawcę, a po drugie, prowizja - nawet jeśli jest kredytowana - nie może być wykazywana w umowie zarówno w całkowitej kwocie kredytu, jak też w kosztach kredytu. Istota omawianego w tym miejscu zagadnienia została wyjaśniona w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2016 roku, C-377/14. Sprowadza się ona, najogólniej rzecz ujmując, do tego, że włączenie jakiejkolwiek kwoty należącej do całkowitego kosztu kredytu do całkowitej kwoty kredytu może mieć wpływ na obliczenie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania i w konsekwencji może wpłynąć na prawidłowość informacji, które kredytodawca powinien wskazać w danej umowie o kredyt (vide pkt 89 i 91 uzasadnienia). Bank winien więc dokonywać wyliczenia RRSO w oparciu nie o kwotę udzielonej pożyczki, lecz kwotę realnie udostępnioną pożyczkobiorcy.
Sąd rozpoznający niniejszą sprawę nie uznał zatem za uzasadniony zarzut nieprawidłowego podania RRSO i niewłaściwego wyliczenia wartości odsetek umownych jako szacowanego kosztu pożyczki, bowiem powódka była uprawniona do naliczenia odsetek umownych od kredytowanych kosztów, czyli nie tylko od kwoty kapitału, ale też od kwoty nigdy nie udostępnionego pożyczkobiorcy kosztu pożyczki w postaci prowizji. Sąd Rejonowy nie podziela stanowiska pozwanej, że kredytowanie prowizji, jako kosztu zawartej umowy, jest niewłaściwe. Nie sprzeciwiają się temu bowiem przepisy ustawy o kredycie konsumenckim.
Odnosząc sią z kolei do zarzutu naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 10 ustawy o kredycie konsumenckim, zauważyć należy, że w przedmiotowej umowie pożyczki wskazano główne koszty związane z pożyczką (prowizja) oraz wysokość odsetek umownych (procentowo). Informacja o opłatach, ich rodzaju oraz wysokości, związanych z obsługą pożyczki została również zawarta w „Taryfie prowizji i opłat bankowych w (...) S.A.”, o czym pozwana została poinformowana w treści § 3 ust. 1 umowy pożyczki w klarownej formie tabelarycznej. Z przedmiotowej umowy jasno zatem wynika, jakie koszty ponosi konsument w związku z jej zawarciem.
Konsekwencją powyższego jest stwierdzenie, że umowa zawarta między stronami, nie była obciążona brakami (nieprawidłowościami) skutkującymi możliwością zastosowania sankcji kredytu darmowego. Odmienne wnioski są zdaniem Sądu niewłaściwe.
Odnosząc się do podniesionego przez pozwaną zarzutu abuzywności postanowień umowy w zakresie prowizji, wskazać należy, że przesłanki uznania danych postanowień za niedozwolone zostały określone w art. 385 1 § 1 k.c. Zgodnie z treścią tego przepisu, postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.
W myśl art. 385 1 § 3 k.c., nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Oznacza to, że pozwany nie miał możliwości negocjowania i nie miał wpływu na kształt postanowień umownych w tym zakresie. Konsument mógł zatem albo podpisać umowę na proponowanych we wzorcu umownym warunkach albo odmówić zawarcia umowy.
Dla uznania spornych klauzul za abuzywne konieczne jest ustalenie, czy klauzule te kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają jego interesy. Najogólniej rzecz ujmując, postanowienia umowy lub wzorca umownego rażąco naruszają interes konsumenta, jeżeli poważnie, znacząco odbiegają od sprawiedliwego wyważenia praw i obowiązków stron. W wyroku z dnia 13 lipca 2005 r. I CK 832/04 Sąd Najwyższy stwierdził, że "w rozumieniu art. 385 1 § 1 k.c. "rażące naruszenie interesów konsumenta" oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym, natomiast "działanie wbrew dobrym obyczajom" w zakresie kształtowania treści takiego stosunku obligacyjnego wyraża się w tworzeniu przez partnera konsumenta takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową tego stosunku".
Przewidzianej w umowie pożyczki prowizji, nie sposób było, zdaniem Sądu, uznać za zawyżoną i stanowiącą niedozwolone postanowienie umowne. Prowizja pełni rolę wynagrodzenia za zawarcie umowy kredytu, które to – w świetle przepisów ustawy o kredycie konsumenckim – jest jak najbardziej dopuszczalne (w granicach wyznaczonych przez art. 36a ustawy). Pobieranie przez pożyczkodawcę takiej prowizji ma swój ekonomiczny sens. Pobieranie przez pożyczkodawcę wyłącznie odsetek od pożyczonej kwoty nie zrekompensowałoby ryzyka związanego z umową i tym bardziej nie uczyniło tej umowy opłacalnej dla powódki (powódka jako przedsiębiorca udziela bowiem pożyczek w celach zarobkowych, a nie dobroczynnych, i nie ma podstaw by uniemożliwiać jej pobierania z tytułu umów pożyczek godziwego wynagrodzenia).
Przedmiotowa umowa nie została zawarta pod presją przewagi powodowej spółki prowadzącej działalność gospodarczą polegającą na udzielaniu pożyczek. Pozwana miała możliwość wyboru instytucji finansowej, u której chce zaciągnąć zobowiązanie. Zawarła przedmiotową umowę w ramach swobody kontraktowej. Znała treść swojego zobowiązania, w szczególności jego wysokość, wysokość poszczególnych rat pożyczki i terminy ich spłaty; otrzymała egzemplarz umowy z kalendarzem spłat; mogła i powinna była szczegółowo zapoznać się z treścią umowy; mimo uprawnienia, nie odstąpiła od umowy na zasadach określonych w § 15 umowy.
Z przedłożonego przez powódkę i załączonego do akt sprawy wykazu operacji finansowych na koncie klienta (k. 16) i wezwania do zapłaty z dnia 15 maja 2023 roku (k. 17), wynika, że na dzień skierowania do pozwanej wspomnianego wezwania do zapłaty posiadała ona wymagalne zaległości w spłacie pożyczki w łącznej kwocie 893,01 złotych (kapitał, odsetki umowne, odsetki karne). Wezwanie do zapłaty zostało skutecznie doręczone pozwanej w dniu 22 maja 2023 roku (zpo k. 18) i pozostało bezskuteczne. Powyższe uprawniało powódkę do wypowiedzenia umowy (§ 11 ust. 2 i 3 umowy). Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zostało skutecznie doręczone pozwanej w dniu 15 lipca 2023 roku, co potwierdza załączone do akt sprawy zwrotne potwierdzenie odbioru (k. 78 i 120). Wypowiedzenie umowy było równoznaczne z postawieniem w stan natychmiastowej wykonalności należnej pożyczkodawcy całkowitej kwoty do zapłaty, od której - zgodnie z umową - pożyczkodawcy przysługują odsetki maksymalne za opóźnienie liczone od daty wymagalności roszczenia.
Twierdząc, że brak było podstaw do wezwania do zapłaty i do wypowiedzenia umowy, pozwana winna była przedłożyć stosowne dowody, czego jednak nie uczyniła ograniczając się do gołosłownych twierdzeń, a zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.
Wobec powyższego, podniesiony przez stronę pozwaną zarzut bezzasadnego wezwania pozwanej do zapłaty i wypowiedzenia umowy pożyczki, Sąd uznał za chybiony.
Jak wynika z przedłożonej przez powódkę historii operacji na kontrakcie kredytowym (k. 122-123) i szczegółowego rozliczenia pożyczki (k. 16), na dzień 8 lutego 2024 roku zadłużenie pozwanej z tytułu przedmiotowej umowy pożyczki wynosiło:
- kwota 15 076,74 złotych – niespłacona należność główna,
- kwota 2 829,36 złotych – skapitalizowane odsetki umowne, w tym odsetki karne, naliczone do dnia 8 lutego 2024 roku.
Oczywistym jest, że od czasu wystąpienia zwłoki w spłacie pożyczki powód naliczał dwa rodzaje odsetek – odsetki umowne kapitałowe oraz odsetki umowne za opóźnienie (karne), ale od różnych kwot (odsetki kapitałowe – zgodnie z harmonogramem umowy, odsetki karne – za spóźnienia w spłacie części kapitałowej raty pożyczki). Pozwana nie przedłożyła dowodów kwestionujących ww. wyliczenia powódki.
W ocenie Sądu, brak jest podstaw do kwestionowania wiarygodności wspomnianych wyżej dokumentów przedłożonych przez powódkę w niniejszej sprawie, a przynajmniej takich podstaw nie przedstawiła strona pozwana. Przypomnieć trzeba, że strona, na której spoczywa ciężar dowodu nie musi ograniczać się do dokumentów urzędowych lub prywatnych, lecz może korzystać z wszelkich środków dowodowych, w tym innych form dokumentowych pochodzących np. z systemów informatycznych, które stanowią inny środek dowodowy w rozumieniu art. 77 3 k.c. oraz art. 308 i art. 309 k.p.c.
Reasumując, Sąd uznał, że strony wiązała ważna i w pełni skuteczna umowa, w wyniku której powódka wypłaciła pozwanej umówioną kwotę pożyczki, zaś pozwana miała obowiązek jej zwrotu wraz z wynagrodzeniem i odsetkami. Przedłożone przez powódkę i załączone do akt dokumenty, w szczególności wezwanie do zapłaty poprzedzające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy oraz samo wypowiedzenie, pozostają w logicznym związku z tą umową i odwołują się do jej treści, a wskazywane w nich kwoty zadłużenia znajdują potwierdzenie w sporządzonych rozliczeniach dokonanych na podstawie systemów informatycznych powódki. Prawdziwość i wiarygodność tych dokumentów nie została podważona przez stronę pozwaną.
W konsekwencji Sąd na podstawie przepisów art. 720 § 1 k.c., umowy pożyczki gotówkowej z dnia 6 grudnia 2021 roku oraz art. 481 § 2 1 k.c. zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 17 906,10 złotych z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 15 076,74 od dnia 9 lutego 2024 roku do dnia zapłaty.
Mając na uwadze wynik procesu Sąd, w oparciu o przepisy art. 98 k.p.c. oraz § 2 pkt 5) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.), zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 4 648,90 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu - w tym kwotę 1 000 złotych tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, kwotę 3 600,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, kwotę 34,00 złotych tytułem zwrotu opłat uiszczonych od udzielonych pełnomocnictw oraz koszty poświadczeń notarialnych - z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Piszu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Anna Lisowska
Data wytworzenia informacji: