Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Piszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 listopada 2022 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Anna Lisowska
Protokolant:	st. sekr. sąd. Judyta Masłowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 listopada 2022 roku

sprawy z powództwa K. P.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

o r z e k a:

I.  Zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda K. P. kwotę 3 005,36 zł (trzy tysiące pięć złotych 36/100) z odsetkami ustawowymi od kwot:

- 1 510 zł (jeden tysiąc pięćset dziesięć złotych) od dnia 23.04.2020r. do dnia zapłaty,

- 1 495,36 zł (jeden tysiąc czterysta dziewięćdziesiąt pięć złotych 36/100) od dnia 10 listopada 2022r. do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałej części.

III.  Zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda K. P. kwotę 2 467 zł (dwa tysiące czterysta sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

IV.  Nakazuje pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 684,61 zł (sześćset osiemdziesiąt cztery złote 61/100) tytułem brakującej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego.

Sygn. akt I C 106/22

UZASADNIENIE

K. P. wytoczył powództwo przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 1 510 złotych z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 23 kwietnia 2020 roku do dnia zapłaty, tytułem częściowego odszkodowania. Nadto powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki A. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność powoda. Sprawca szkody posiadał polisę OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Szkoda została zgłoszona ubezpieczycielowi, który przyznał i wypłacił poszkodowanemu zaniżone odszkodowanie w wysokości 2 224,10 złotych. Zdaniem powoda, pozwany znacznie zaniżył wysokość kosztów naprawy, m.in. niezasadnie zastosował zaniżoną stawkę i ilość rbg, amortyzację części, potrącenia na materiale lakierniczym, pominął część uszkodzonych elementów pojazdu oraz nie uwzględnił wymiany części technologicznie jednorazowych.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Pozwany zakwestionował roszczenie powoda tak co do zasady, jak i co do wysokości. W ocenie pozwanego, wypłacone dotąd odszkodowanie kompensuje rzeczywistą szkodę poniesioną przez poszkodowanego i pozwoliłoby na przywrócenie przedmiotowego pojazdu do stanu sprzed szkody. Pozwany podkreślił, że podmiot ponoszący odpowiedzialność odszkodowawczą za dane zdarzenie ma w świetle art. 361 k.c. pokryć poniesioną szkodę, tj. realne koszty naprawy, a nie wzbogacić poszkodowanego lub inną osobę w jakimkolwiek stopniu. Przepis ten nie daje podstaw do szacowania wysokości szkody jedynie poprzez odwoływanie się do hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu.

Pismem procesowym z dnia 30 czerwca 2022 roku, po sporządzeniu w sprawie opinii przez biegłego sądowego, powód rozszerzył powództwo i wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 3 005,36 zł (5 229,46 zł – 2 224,10 zł) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 kwietnia 2020 roku.

Pozwany podtrzymał swoje stanowisko w sprawie i wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 15 kwietnia 2020 roku w miejscowości Z., gmina P., doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki A. (...) o nr rej. (...), rok produkcji 2008, stanowiący własność K. P..

Sprawca szkody nie zastosował się do znaku drogowego „stop” i uderzył w prawy bok ww. pojazdu.

Sprawcą szkody był kierujący pojazdem marki O. (...) o nr rej. (...), który w dacie zdarzenia objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W..

(okoliczności bezsporne)

W dniu 21 kwietnia 2020 roku K. P. zawiadomił (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. o szkodzie powstałej w pojeździe marki A. (...) o nr rej. (...) na skutek zdarzenia z dnia 15 kwietnia 2020 roku.

Ubezpieczyciel wszczął postępowanie likwidacyjne szkody, uznał swoją odpowiedzialność i decyzją z dnia 27 kwietnia 2020 roku przyznał i wypłacił K. P. odszkodowanie w kwocie 2 224,10 złotych, przyjmując stawkę 49 złotych za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych oraz stosując nieoryginalne części zamienne i potrącenia na materiale lakierniczym.

(dowód: znajdujące się w aktach szkody utrwalonych na płycie CD k. 25: zgłoszenie szkody, dokumentacja fotograficzna uszkodzonego pojazdu, kosztorys naprawy, decyzja z dnia 27.04.2020r.)

Na skutek zdarzenia z dnia 15 kwietnia 2020 roku w pojeździe marki A. (...) o nr rej. (...) uszkodzeniu uległy m.in. takie elementy jak: błotnik przedni prawy, drzwi przednie prawe, drzwi tylne prawe, próg przedni prawy, ściana boczna prawa, błotnik tylny prawy i felga tylna prawa.

W dacie ww. zdarzenia, występująca na rynku lokalnym stawka za roboczogodzinę prac mechaniczno-blacharskich i prac lakierniczych wynosiła od 90 do 200 zł netto.

Koszt naprawy uszkodzeń powstałych w pojeździe marki A. (...) o nr rej. (...) na skutek zdarzenia z dnia 26 marca 2020 roku – przy zastosowaniu średniej stawki za roboczogodzinę prac mechaniczno-blacharskich w kwocie 136 zł i średniej stawki za roboczogodzinę prac lakierniczych w kwocie 138 zł oraz przy zastosowaniu części nowych oryginalnych – wynosi 5 229,46 złotych.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej i maszynowej k. 109-129)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

W świetle art. 34 ust. 1 i art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.), odpowiedzialnością ubezpieczyciela co do zasady rządzą reguły dotyczące odpowiedzialności odszkodowawczej posiadacza pojazdu lub kierującego pojazdem, w tym ogólne przepisy o wynagrodzeniu szkody (zwłaszcza art. 361-363 k.c.), z tą jednak istotną różnicą, że w ramach odpowiedzialności z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wyłącznym sposobem naprawienia szkody jest odszkodowanie pieniężne.

Przywrócenie stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu wiąże się z reguły z koniecznością wymiany niektórych jego elementów, które uległy zniszczeniu. Ze względu na okoliczność, że niejednokrotnie części pojazdu, uszkodzonego w trakcie zdarzenia wyrządzającego szkodę, były eksploatowane już przez określony czas, dłuższy lub krótszy, powstaje kwestia, na czym ma polegać przywrócenie do stanu sprzed wyrządzenia szkody. W szczególności, czy przywrócenie do stanu poprzedniego uzasadnia użycie nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu.

Zagadnienie to było przedmiotem rozpoznania, na wniosek Rzecznika Ubezpieczonych, przez skład powiększony Sądu Najwyższego, który uchwałą z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie III CZP 80/11 rozstrzygnął, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi.

Sąd Najwyższy uznał w wyniku wykładni art. 361 § 2 i art. 363 § 2 k.c., że ubezpieczyciel, w ramach umowy o odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu, powinien ustalić odszkodowanie w kwocie, która zapewnia przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę jako całości. Przywrócenie do takiego stanu oznacza, że pojazd ma być sprawny technicznie i zapewnić poszkodowanemu komfort jazdy w takim stopniu jak przed zdarzeniem. Jeżeli w tym celu należy wymienić uszkodzoną część, to niewątpliwie jest to normalne następstwo działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła, w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. Zakładając, że nie da się jej naprawić w taki sposób, aby przywrócić ją do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę, część ta musi zostać zastąpiona inną nową częścią. W takiej sytuacji zakład ubezpieczeń powinien ustalić wysokość odszkodowania z uwzględnieniem cen części nowych, skoro bowiem chodzi o przywrócenie do stanu poprzedniego pojazdu jako całości, to nie ma, co do zasady znaczenia, że w miejsce części starych wmontowano części nowe. W szczególności nie ma żadnych podstaw prawnych, aby zawsze odrębnie oceniać wartość części i jeżeli części stare były już w chwili wypadku częściowo zużyte, z tego powodu obniżać należne odszkodowanie za przywrócenie do stanu poprzedniego całego pojazdu.

Kwestia odpowiedzialności pozwanego za szkodę powstałą w pojeździe marki A. (...) o nr rej. (...) była bezsporna, podobnie jak zakres uszkodzeń powstałych w tym pojeździe na skutek zdarzenia z dnia 15 kwietnia 2020 roku.

Spór koncentrował się na ustaleniu kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu, w tym aktualnej stawki za roboczogodzinę prac mechaniczno-blacharskich i lakierniczych stosowanej w zakładach naprawczych na rynku lokalnym, cen rynkowych części zamiennych nowych oryginalnych na dzień szkody i pracochłonności czynności naprawczych, i w konsekwencji na ustaleniu wysokości należnego powodowi odszkodowania.

Powołany na wniosek strony powodowej biegły sądowy z zakresu techniki motoryzacyjnej i maszynowej, M. P., w sporządzonej na piśmie opinii stwierdził jednoznacznie, że wysokość kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu, uszkodzonego w wyniku zdarzenia z dnia 15 kwietnia 2020 roku, wynosi 5 229,46 złotych.

Z ustaleń poczynionych przez biegłego wynika, że stawka za roboczogodzinę prac mechaniczno-blacharskich i prac lakierniczych, stosowana na rynku lokalnym w 2020 roku w serwisach autoryzowanych i nieautoryzowanych wynosiła od 90 do 200 złotych netto. Przy sporządzaniu opinii na potrzeby niniejszej sprawy biegły przyjął średnią stawkę za roboczogodzinę prac mechaniczno-blacharskich w kwocie 136 zł i średnią stawkę za roboczogodzinę prac lakierniczych w kwocie 138 zł, tj. stawki mieszczące się we wskazanym wyżej przedziale stawek stosowanych w warsztatach naprawczych prosperujących na rynku lokalnym.

Wobec powyższego zdaniem Sądu stwierdzić należy, że przyjęta w kalkulacji naprawy sporządzonej przez pozwanego stawka 49 złotych netto za roboczogodzinę jest niespotykana i całkowicie odbiegająca od realiów rynkowych, a jej uwzględnienie nie odzwierciedla realnych kosztów przeprowadzenia naprawy pojazdu zgodnie z zaleceniami technologicznymi, a jedynie gwarantuje niepełnowartościowe usprawnienie pojazdu.

Ustalając szacunkowy koszt przywrócenia przedmiotowego pojazdu do stanu sprzed szkody, biegły przyjął oryginalne z logo A. części podlegające wymianie, gdyż z akt postępowania likwidacyjnego szkody nie wynika, jakoby elementy uszkodzone w zdarzeniu z 15 kwietnia 2020 roku były nieoryginalne. Ponadto, biegły nie zastosował potrącenia na materiale lakierniczym, albowiem z akt sprawy nie wynika, aby przedmiotowy pojazd posiadał wcześniejsze uszkodzenia ww. elementów niezwiązane z przedmiotową szkodą bądź oznaki przeprowadzonych nietechnologicznych napraw.

Sąd w pełni podziela opinię biegłego, bowiem spełniała one stawiane jej wymogi, odzwierciedlała staranność w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadała w sposób wyczerpujący i zrozumiały na postawione pytanie, a przytoczona na ich uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Przedmiotowa opinia sporządzona została przez biegłego M. P. zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. Biegły przy wydawaniu opinii dysponował całokształtem materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Ponadto, opinia biegłego nie była kwestionowana przez strony sporu.

Zdaniem Sądu, zastosowanie zaniżonej stawki naprawczej, uwzględnienie nieuzasadnionych potrąceń materiału lakierniczego bądź przyjęcie bezpodstawnych korekt cen części zamiennych uniemożliwia miarodajne określenie kosztów przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody.

Podkreślić należy, że naprawa szkody komunikacyjnej z tytułu OC realizowana za pomocą wypłaty odszkodowania, a nie fizycznej naprawy wykonanej przez zobowiązanego, nie powinna mieć na celu jedynie uzyskania jakiejkolwiek sprawności technicznej i możliwości dalszego użytkowania pojazdu. Istotnym celem powinno być przywrócenie takiego stanu pojazdu, który w możliwie najbardziej porównywalny sposób będzie zbieżny ze stanem sprzed powstania szkody, zapewniającym bezpieczeństwo, niezawodność, sprawność, trwałość, wygląd. Oryginalne nowe części jakości O posiadają gwarancję, zapewniają wysoką jakość, a także idealne dopasowanie do modelu, rocznika i wariantu pojazdu. Użycie nowych oryginalnych części nie ma przy tym wpływu na podwyższenie wartości rynkowej pojazdu. Natomiast przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody przy użyciu części alternatywnych może mieć miejsce tylko w sytuacjach, w których stwierdzono zamontowanie części nieoryginalnych. Zastosowanie części nieoryginalnych wiąże się z ryzykiem, że ich cechy techniczne oraz trwałość będą niższe w porównaniu do oryginalnych, jakie przewidział producent pojazdu. Części zamienne nieoryginalne nie są poddawane takim reżimom technologicznym oraz kryteriom kontroli jakości jak w przypadku części oryginalnych. Technologiczny proces produkcji części alternatywnych oraz zastosowane materiały nie odpowiadają warunkom stawianym przez producenta pojazdu. Kosztorys z wykorzystaniem tylko i wyłącznie oryginalnych części producenta pojazdu daje pełnowartościową wycenę kosztów naprawy pozwalającą w najwyższym stopniu na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody. Natomiast kosztorys z wykorzystaniem części porównywalnej jakości, umożliwia przywrócenie pojazdu do stanu jezdnego, jednak jego właściwości użytkowe pogarszają się, co negatywnie wpływa na bezpieczeństwo, a wartość rynkowa ulega przez to zmniejszeniu.

Uszkodzenie pojazdu, a następnie likwidacja szkody poprzez jego naprawę, nawet według technologii producenta pojazdu, przeprowadzona przy użyciu oryginalnych nowych części jakości O, nie przyczyni się do zwiększenia wartości rynkowej tego pojazdu. Pojazd po naprawie będzie zawsze „pojazdem powypadkowym”, co będzie skutkować obniżeniem jego wartości.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, dla odpowiedzialności ubezpieczyciela nie ma znaczenia, jakim kosztem i czy w ogóle poszkodowany dokonał naprawy pojazdu. Roszczenie o świadczenia należne w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej (OC) z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego, jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została już dokonana. Wysokość świadczeń obliczać należy na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen z daty ich ustalenia (vide wyrok Sądu Najwyższego z 27.06.1988r., I CR 151/88, Legalis; uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z 15.11.2001r., III CZP 68/01, OSNC 2002, nr 6, poz. 74 i powoływane tam orzeczenia). Niezależnie zatem od tego, czy poszkodowany naprawił uszkodzony pojazd, należy mu się od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie ustalone według zasad art. 363 § 2 k.c. w zw. z art. 361 § 2 k.c., co oznacza, że jego wysokość ma odpowiadać kosztom usunięcia opisanej wyżej różnicy w wartości majątku poszkodowanego, a ściślej – kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed zdarzenia powodującego szkodę.

Należy również podnieść, iż poszkodowany nie miał obowiązku skorzystania z oferty pozwanego ubezpieczyciela i dokonania naprawy w warsztacie współpracującym z pozwanym. Poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania warsztatu oferującego usługi najtańsze. Poszkodowanemu przysługuje wybór odpowiedniego warsztatu naprawczego, któremu powierzy on dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu. W praktyce będą to zazwyczaj autoryzowane warsztaty naprawcze związane z określoną marką samochodu i prowadzące obsługę serwisową pojazdu. Wybierając takie warsztaty, poszkodowany może się kierować m.in. ich fachowością, rzetelnością technicznej obsługi i poziomem prac naprawczych oraz określonymi niekiedy profitami połączonymi ze stałą obsługą serwisową. Co więcej, wybranemu warsztatowi naprawczemu poszkodowany mógłby powierzyć naprawę kompleksową, jeżeli obejmowałaby ona kilka różnych fragmentów uszkodzonego pojazdu (tak, m.in. uchwała Sądu Najwyższego z 13.06.2003r., III CZP 32/03, Legalis). W interesie poszkodowanego leży przede wszystkim naprawa umożliwiająca przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, a niezbędnymi kosztami naprawy są koszty wynikające ze stawek obowiązujących w warsztacie, któremu powierzył on wykonanie naprawy.

Reasumując, w oparciu o wyliczenia biegłego i na podstawie powołanych wyżej przepisów, mając na uwadze kwotę wypłaconą już powodowi tytułem odszkodowania, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda dochodzoną kwotę 3 005,36 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 1 510,00 zł od dnia 23.04.2020r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 1 495,36 zł od dnia 10.11.2022r. do dnia zapłaty.

Sąd oddalił powództwo w zakresie żądania odsetek od kwoty 1 495,36 zł od dnia 23.04.2020r. i zasądził te odsetki od dnia wyrokowania w sprawie.

O kosztach procesu, biorąc pod uwagę przegranie sprawy przez powoda jedynie w nieznacznym stopniu, Sąd orzekł według norm przepisanych w oparciu o przepis § 2 pkt 3) i § 10 pkt 1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r., poz. 1800 z późn. zm.) i art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W tym przypadku jest to kwota 900,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, kwota 17,00 zł tytułem zwrotu opłaty od udzielonego pełnomocnictwa, kwota 200,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, kwota 800,00 zł tytułem zwrotu zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego oraz kwota 450,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed sądem okręgowym i kwota 100,00 zł tytułem zwrotu opłaty od wniosku o sporządzenie na piśmie uzasadnienia wyroku. Łącznie 2 467,00 złotych.

Koszt opinii powołanego w sprawie biegłego wyniósł łącznie 1 484,61 złotych i do wysokości 800,00 złotych został pokryty z zaliczki wpłaconej przez powoda. Dlatego, mając na uwadze wynik procesu, na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 684,61 złotych tytułem zwrotu wydatków na opinię biegłego, które tymczasowo wyłożone zostały przez Skarb Państwa (1 484,61 zł – 800 zł).