Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Piszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 listopada 2024 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Jakub Błesiński

Protokolant: sekr. sądowy Paula Milewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 października 2024 roku

sprawy z powództwa H. A.

przeciwko P. A., K. F., Gminie P.

o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

o r z e k a:

I.  Uzgadnia treść księgi wieczystej KW (...) - prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Piszu, dla nieruchomości położonej w P., przy ul. (...), stanowiącej współwłasność H. A., P. A., K. F. (poprzednie nazwisko A. – A.) - z rzeczywistym stanem prawnym i nakazuje wykreślić z działu IV księgi wieczystej wpisaną pod nr 17 hipotekę przymusową zwykłą w wysokości 2 665,10 zł (dwa tysiące sześćset sześćdziesiąt pięć złotych 10/100) ustanowioną na rzecz Gminy P. z tytułu zaległości w podatku od środków transportowych za okresy: 02/2005r., 01/2006r., 02/2006r., 02/2007r., 01/2008r., 02/2008r., 01/2009r. wraz z należnymi odsetkami.

II.  Uzgadnia treść księgi wieczystej KW (...)- prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Piszu, dla nieruchomości położonej w P., przy ul. (...), stanowiącej współwłasność H. A., P. A., K. F. (poprzednie nazwisko A. – A.) - z rzeczywistym stanem prawnym i nakazuje wykreślić z działu IV księgi wieczystej wpisaną pod nr 19 hipotekę przymusową w wysokości 31 772,80 zł (trzydzieści jeden tysięcy siedemset siedemdziesiąt dwa złote 80/100) ustanowioną na rzecz Gminy P. z tytułu zaległości w podatku od nieruchomości za okresy: I/2007r.- IV/2008r., II/2009r.- II/2011r.

III.  Uzgadnia treść księgi wieczystej KW (...)- prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Piszu, dla nieruchomości położonej w P., przy ul. (...), stanowiącej współwłasność H. A., P. A., K. F. (poprzednie nazwisko A. – A.) - z rzeczywistym stanem prawnym i nakazuje wykreślić z działu IV księgi wieczystej wpisaną pod nr 21 hipotekę przymusową w wysokości 2 543,00 zł (dwa tysiące pięćset czterdzieści trzy złote 00/100) ustanowioną na rzecz Gminy P. z tytułu zaległości w podatku od środków transportowych za okresy: 1/2011r., 2/2011r., 1/2012r. oraz w zaległości w podatku od nieruchomości za okresy: 3/2011r., 4/2011r., 1/2012r., 2/2012r.

IV.  Uzgadnia treść księgi wieczystej KW (...)- prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Piszu, dla nieruchomości położonej w P., przy ul. (...), stanowiącej współwłasność H. A., P. A., K. F. (poprzednie nazwisko A. – A.) - z rzeczywistym stanem prawnym i nakazuje wykreślić z działu IV księgi wieczystej wpisaną pod nr 22 hipotekę przymusową w wysokości 1 534,00 zł (jeden tysiąc pięćset trzydzieści cztery złote 00/100) ustanowioną na rzecz Gminy P. z tytułu zaległości zaległości w podatku od nieruchomości za okres od 03/2011r. do 02/2013r.

V.  Nakazuje ściągnąć od pozwanej Gminy P. na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1 926 zł (jeden tysiąc dziewięćset dwadzieścia sześć złotych) tytułem opłaty od pozwu, od uiszczenia której powódka została zwolniona.

Sygn. akt I C 196/23

UZASADNIENIE

W dniu 19 maja 2023 roku H. A. wystąpiła z powództwem przeciwko Gminie P., P. A. i K. A. o uzgodnienie z rzeczywistym stanem prawnym treści księgi wieczystej (...), prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Piszu, poprzez nakazanie wykreślenia z działu IV tej księgi:

I.  hipoteki przymusowej w wysokości 2 665,10 złotych, ustanowionej na rzecz pozwanej Gminy P. z tytułu zaległości w podatku od środków transportowych za 02/2005 r., 01/2006 r., 02/2006 r., 02/2007 r., 01/2008 r., 02/2008 r., 01/2009 r., 02/2010 r. wraz z należnymi odsetkami,

II.  hipoteki przymusowej w wysokości 31 772,80 złotych, ustanowionej na rzecz pozwanej Gminy P. z tytułu zaległości w podatku od nieruchomości za okres od I raty 2007 r. do IV raty 2008 r., od II raty 2009 r. do II raty 2011 r.,

III.  hipoteki przymusowej w wysokości 2 543 złote, ustanowionej na rzecz pozwanej Gminy P. z tytułu zaległości w podatku od środków transportowych za 1/2011 r., 2/2011 r., 1/2012 r. oraz z tytułu zaległości w podatku od nieruchomości za 3/2011 r., 4/2011 r., 1/2012 r., 2/2012 r.,

IV.  hipoteki przymusowej w wysokości 1 534 złote, ustanowionej na rzecz pozwanej Gminy P. z tytułu zaległości w podatku od nieruchomości za okres od 03/2011 r. do 02/2013 r.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że doszło do przedawnienia wskazanych wyżej należności - których termin płatności mieścił się w okresie od 2005 do 2013 roku - a mimo tego, pozwana nie wyraża zgody na wykreślenie przedmiotowych hipotek. Zdaniem powódki, w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ordynacji podatkowej, tj. art. 70 § 1 i art. 70 § 4. Powódka wskazała, że na podstawie ww. tytułów wykonawczych wszczęte i prowadzone było postępowanie egzekucyjne przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w P., jako administracyjny organ egzekucyjny. Naczelnik dokonał w dniu 16 grudnia 2013 roku zajęcia świadczenia emerytalnego powódki, który to środek egzekucyjny doprowadził do przerwania biegu przedawnienia. W związku z wystąpieniem zbiegu egzekucji administracyjnej i sądowej do tego samego prawa majątkowego dłużnika, Naczelnik Urzędu Skarbowego w P. przekazał ww. należności wierzyciela do łącznego egzekwowania Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Ostródzie. Ten z kolei, uznał się niewłaściwym i przekazał sprawę Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Piszu W. M.. Postępowanie egzekucyjne jest w toku.

Zdaniem powódki, przejęcie egzekucji przez komornika sądowego nie doprowadziło do zmiany przepisów regulujących tryb przedawnienia należności z tytułu podatku od nieruchomości i podatku od środków transportowych. W sprawie w dalszym ciągu zastosowanie mają wyłącznie przepisy ordynacji podatkowej, w tym art. 70 § 4, nie zaś przepisy art. 124 § 2 Kodeksu cywilnego.

Powódka podniosła, że ostatni skuteczny środek egzekucyjny został zastosowany względem niej przez administracyjny organ egzekucyjny, tj. Naczelnika Urzędu Skarbowego w P., w dniu 16 grudnia 2013 roku. Doprowadziło to do przerwania terminu przedawnienia i od tego zdarzenia termin ten biegł na nowo i zakończył się najpóźniej 18 grudnia 2018 roku.

Postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2024 roku Sąd Rejonowy w Piszu - po rozpoznaniu wniosku powódki o zwolnienie w całości od kosztów sądowych - zwolnił powódkę od kosztów sądowych w części, tj. od obowiązku uiszczenia opłaty od pozwu.

Pozwany P. A. i K. A. przychylili się do żądania pozwu.

Pozwana Gmina P. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie na jej rzecz od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. W uzasadnieniu podniosła, że Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Ostródzie w dniu 29 września 2014 roku w sprawie Km 6304/14 dokonał zajęcia świadczenia emerytalnego powódki w celu egzekwowania przedmiotowych wierzytelności pozwanej Gminy P.. Następnie wydał postanowienie o przekazaniu ww. sprawy egzekucyjnej Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Piszu W. M., który w dniu 29 marca 2016 roku dokonał zajęcia świadczenia emerytalnego powódki i do chwili obecnej egzekwuje przedmiotowe wierzytelności. Postępowanie egzekucyjne prowadzone jest zatem nieprzerwanie od 2014 roku i nie może być mowy o przedawnieniu roszczenia.

Zdaniem pozwanej, w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy art. 123 § 1 k.c. i art. 124 k.c. Termin przedawnienia został przerwany w 2014 roku wszczęciem postępowania egzekucyjnego i nie rozpoczął biegu na nowo, bowiem postępowanie egzekucyjne do dnia dzisiejszego nie zostało zakończone.

Sąd ustalił, co następuje:

W dziale IV księgi wieczystej (...), prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Piszu dla nieruchomości stanowiącej działkę gruntu oznaczoną nr geod. 975, położonej w P. i stanowiącej współwłasność H. A. w udziale 4/6 części, K. F. w udziale 1/6 części i P. A. w udziale 1/6 części, wpisane są rzecz Gminy P.:

1.  hipoteka przymusowa w wysokości 2 665,10 złotych, z tytułu zaległości w podatku od środków transportowych za 02/2005 r., 01/2006 r., 02/2006 r., 02/2007 r., 01/2008 r., 02/2008 r., 01/2009 r., 02/2010 r. wraz z należnymi odsetkami, wpisana na podstawie tytułów wykonawczych: (...) z dnia 11.10.2010 r., SW2/399/05 z dnia 19.10.2010 r., SW2/267/06 z dnia 19.10.2010 r., SW2/501/06 z dnia 19.10.2010 r., SW2/536/07 z dnia 19.10.2010 r., SW2/238/08 z dnia 19.10.2010 r., SW2/497/08 z dnia 19.10.2010 r., SW2/353/09 z dnia 19.10.2010 r.;

2.  hipoteka przymusowa w wysokości 31 772,80 złotych, z tytułu zaległości w podatku od nieruchomości za okres od I raty 2007 r. do IV raty 2008 r., od II raty 2009 r. do II raty 2011 r., wpisana na podstawie tytułów wykonawczych: (...) z dnia 29.09.2011 r., (...) z dnia 28.09.2011 r., (...) z dnia 13.09.2011 r., (...) z dnia 29.08.2011 r., (...) z dnia 10.02.2011 r., (...) z dnia 03.09.2010 r., (...) z dnia 06.01.2010 r., SW2/520/09 z dnia 06.11.2009 r., SW2/342/09 z dnia 20.08.2009 r., SW2/36/09 z dnia 08.01.2009 r., SW2/430/08 z dnia 05.08.2008 r., SW2/237/08 z dnia 14.05.2008 r., SW2/607/07 z dnia 17.12.2007 r., SW2/482/07 z dnia 23.10.2007 r., SW2/434/07 z dnia 06.08.2007 r., SW2/372/07 z dnia 06.07.2007 r.;

3.  hipoteka przymusowa w wysokości 2 543 złote, z tytułu zaległości w podatku od środków transportowych za 1/2011 r., 2/2011 r., 1/2012 r. oraz z tytułu zaległości w podatku od nieruchomości za 3/2011 r., 4/2011 r., 1/2012 r., 2/2012 r., wpisana na podstawie tytułów wykonawczych: (...) z dnia 22.08.2012 r., (...) z dnia 22.08.2012 r., (...) z dnia 22.08.2012 r., (...) z dnia 03.08.2012 r., (...) z dnia 17.01.2012 r., (...) z dnia 21.02.2012 r., (...) z dnia 19.07.2012 r.;

4.  hipoteki przymusowa w wysokości 1 534 złote, z tytułu zaległości w podatku od nieruchomości za okres od 03/2011 r. do 02/2013 r., wpisana na podstawie tytułów wykonawczych: (...) z dnia 17.01.2012 r., (...) z dnia 19.07.2012 r., (...) z dnia 30.10.2012 r., (...) z dnia 13.12.2012 r., (...) z dnia 07.08.2013 r.

(okoliczności bezsporne, dowód: wydruk treści działu IV księgi wieczystej (...) Sądu Rejonowego w Piszu k. 325-336)

Termin płatności należności zabezpieczonych ww. hipotekami upłynął odpowiednio w 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012 i 2013 roku.

(okoliczności bezsporne)

Na wniosek Gminy P., na podstawie wyżej wymienionych tytułów wykonawczych – za wyjątkiem tytułu (...) z dnia 30.10.2012 r. i tytułu (...) z dnia 13.12.2012 r. – przed Naczelnikiem Urzędu Skarbowego w P. toczyło się postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużniczce H. A.. Ostatni skuteczny względem dłużniczki środek egzekucyjny został zastosowany w tej egzekucji w dniu 16 grudnia 2013 roku.

W związku ze zbiegiem egzekucji administracyjnej i egzekucji sądowej co do tego samego prawa majątkowego dłużniczki H. A. (świadczenia emerytalnego), we wrześniu 2014 roku Naczelnik Urzędu Skarbowego w P. przekazał ww. tytuły wykonawcze Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Ostródzie A. K. celem łącznego prowadzenia egzekucji przeciwko ww. (sygn. akt Km 6304/14).

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Ostródzie A. K. postanowieniem z dnia 17 października 2014 roku uznał się niewłaściwym i prowadzenie postępowania egzekucyjnego przekazał według właściwości Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Piszu W. M. (sygn. akt Km 111/16).

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Piszu W. M. na podstawie ww. tytułów wykonawczych dokonał w dniu 6 kwietnia 2016 roku zajęcia świadczenia emerytalnego dłużniczki H. A.. Postępowanie egzekucyjne jest cały czas w toku.

(dowód: informacja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. o postępowaniu egzekucyjnym k. 63-64v; tytuły wykonawcze znajdujące się w aktach postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w P.; znajdujące się w aktach Km 6304/14: pismo k. 1 oraz postanowienie o przekazaniu sprawy według właściwości k. 35-35v; znajdujące się w aktach Km 111/16: wezwanie do dokonywania potrąceń ze świadczenia emerytalnego dłużnika k. 6-7, zpo k. 8-9)

Na podstawie tytułu wykonawczego nr (...) z dnia 30.10.2012 r. i nr (...) z dnia 13.12.2012 r. nie toczyło i nie toczy się postępowanie egzekucyjne przeciwko H. A..

(dowód: informacja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. o postępowaniu egzekucyjnym k. 63-64v; tytuły wykonawcze znajdujące się w aktach postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w P.)

Sąd zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 59 § 1 pkt 9 Ordynacji podatkowej (tj. Dz.U. z 2023 r., poz. 2383), zobowiązanie podatkowe wygasa w całości lub w części wskutek przedawnienia, a więc wskutek upływu czasu.

Instytucja przedawnienia zobowiązań podatkowych została uregulowana w art. 70 i art. 70a Ordynacji podatkowej. Zgodnie z art. 70 § 1 tej ustawy, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Wygaśnięcie zobowiązania podatkowego na skutek przedawnienia oznacza, że po upływie terminu przedawnienia wierzyciel podatkowy nie może skutecznie domagać się od dłużnika podatkowego zachowania wynikającego z treści tego zobowiązania. Innymi słowy przedawnienie zobowiązań podatkowych skutkuje tym, że po upływie określonego czasu, zobowiązanie podatkowe, chociaż niezapłacone, wygasa łącznie z odsetkami za zwłokę. Po upływie okresu przedawnienia z mocy prawa, bez konieczności wydawania jakichkolwiek decyzji, przestaje istnieć stosunek zobowiązaniowy między podatnikiem i wierzycielem podatkowym.

Z powyższego wynika, że ocena tego czy doszło do wygaśnięcia zobowiązania podatkowego na skutek przedawnienia, może zostać dokonana niezależnie od stanowiska organu administracji, który nie jest uprawniony do wydania decyzji administracyjnej w tym zakresie. Ocena taka może być dokonana przez sąd powszechny m.in. w postępowaniu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Gdyby nie było takiej możliwości, wobec braku wydawania odrębnych decyzji administracyjnych o przedawnieniu zaległości podatkowych, przepis o przedawnieniu umieszczony w ordynacji podatkowej, byłby w zasadzie przepisem martwym, ponieważ organ podatkowy nigdy nie dążyłby samowolnie do stwierdzenia przedawnienia, a w każdym procesie cywilnym powoływałby się na niemożność oceny przedawnienia przez sąd powszechny.

Stosownie do w/w przepisów, skoro termin płatności przez powódkę przedmiotowego podatku od nieruchomości i podatku od środków transportowych przypadał odpowiednio w roku 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012 i 2013, to pięcioletni termin przedawnienia należało zatem liczyć od końca odpowiednio 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012 i 2013 roku i w tym przedmiocie nie było między stronami sporu.

Bieg terminu przedawnienia może napotykać różne przeszkody powodujące, że się nie rozpoczyna, rozpoczęty ulega zawieszeniu lub zostaje przerwany, co w rezultacie może mieć wpływ na wydłużenie tego terminu.

Skutek zawieszenia jest taki, że po ustaniu przyczyny zawieszenia termin przedawnienia biegnie dalej. Natomiast skutek przerwania jest taki, że po zdarzeniu, które go spowodowało, biegnie on na nowo.

Zgodnie z art. 70 § 4 Ordynacji podatkowej, bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny.

Z załączonej do akt sprawy informacji Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. (k. 63-64) jednoznacznie wynika, że w egzekucji administracyjnej ostatni skuteczny środek egzekucyjny został zastosowany względem dłużniczki H. A. w dniu 16 grudnia 2013 roku. Następnie doszło do zbiegu egzekucji administracyjnej i egzekucji sądowej co do tego samego prawa majątkowego dłużniczki, w wyniku którego administracyjny organ egzekucyjny przekazał tytuły wykonawcze komornikowi sądowemu celem łącznego prowadzenia egzekucji. Komornik sądowy ostatni skuteczny środek egzekucyjny zastosował w dniu 6 kwietnia 2016 roku.

Nie budzi zatem wątpliwości Sądu, że zabezpieczone przedmiotowymi hipotekami zobowiązania podatkowe powódki uległy przedawnieniu.

Sąd Rejonowy podziela stanowisko strony powodowej, że przejęcie egzekucji przez komornika sądowego nie doprowadziło do zmiany przepisów regulujących tryb przedawnienia należności z tytułu podatku od nieruchomości i podatku od środków transportowych. W sprawie w dalszym ciągu zastosowanie mają wyłącznie przepisy ordynacji podatkowej, w tym art. 70 § 4, nie zaś przepisy art. 124 § 2 Kodeksu cywilnego.

W tym miejscu należy zauważyć, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na przyjęcie, że na podstawie tytułu wykonawczego nr (...) z dnia 30.10.2012 r. i nr (...) z dnia 13.12.2012 r. nie toczyło i nie toczy się postępowanie egzekucyjne przeciwko H. A.. Nie wynika to z informacji Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. o postępowaniu egzekucyjnym (k. 63-64) ani z wykazu tytułów w oparciu o które prowadzona jest egzekucja (k. 1-2v akt Km 6304/14 i k. 6-7 akt Km 111/16). Nie ma też tych tytułów wykonawczych w aktach postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w P.. Omawiana kwestia przerwania terminu przedawnienia nie ma zatem zastosowania w odniesieniu do należności stwierdzonych tymi dwoma tytułami.

W przyjęciu przedawnienia zabezpieczonego hipoteką zobowiązania podatkowego nie stoi na przeszkodzie przepis art. 70 § 8 Ordynacji Podatkowej. Przepis ten ma analogiczną treść (poza nie mającym w sprawie znaczenia uzupełnieniem w postaci słów „lub zastawem skarbowym”), jaką miał art. 70 § 6 OP w brzmieniu obowiązującym do końca 2002 roku.

Tymczasem wyrokiem z dnia 8 października 2013 r. wydanym w sprawie SK 40/12 Trybunał Konstytucyjny uznał przepis art. 70 § 6 OP za niezgodny z Konstytucją. W pkt 2. wyroku Trybunału stwierdza się jednoznacznie i bez żadnych dodatkowych zastrzeżeń: „Art. 70 § 6 ustawy powołanej w pkt 1 [czyli OP] w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 1998 r. do 31 grudnia 2012 r., jest niezgodny z art. 64 ust. 2 Konstytucji”. Wynika z tego, że powołany przepis jako taki jest niekonstytucyjny, a zatem przestał wywierać skutki prawne i powinien być traktowany, jako odtąd nieistniejący w porządku prawnym. Rozwiązanie zawarte w art. 70 § 6 OP zostało zakwestionowane jako sprzeczne z konstytucyjnym standardem ochrony własności (art. 64 ust. 2 Konstytucji), dla którego podstawowym argumentem stała się konieczność jednakowego traktowania wierzycieli niezależnie od tego, czy ich wierzytelności mogą uzyskać zabezpieczenie w postaci hipoteki obciążającej nieruchomość dłużnika, czy też nie mogą z braku takiej nieruchomości. Pozostaje to bez związku z trybem, w jakim dochodzi do stwierdzenia zobowiązania podatkowego.

Powstał problem prawny, czy mając powyższe rozstrzygnięcie Trybunału można uznać, że nie powinien wiązać także art. 70 § 8 OP, skoro ma tożsame brzmienie, jak niekonstytucyjny art. 70 § 6 OP, a inna numeracja w ustawie wynika tylko z rozszerzenia treści art. 70 OP i przesunięcia się przepisu o dwie jednostki redakcyjne w ramach tego samego artykułu i będąc, co do istoty tej samej treści.

Problem powyższy został jednoznacznie rozstrzygnięty przez Sąd Najwyższy, który w uzasadnieniu wyroku z 17 marca 2016 roku wydanego w sprawie V CSK 377/15, stwierdził, że bez wątpienia konstytucyjną zasadą jest wyłączna kompetencja Trybunału Konstytucyjnego do badania zgodności ustaw z Konstytucją (art. 188 i art. 193 Konstytucji), „jednakże nie można kwestii sprowadzać do czystego formalizmu i przedkładać go ponad racjonalne rozumienie prawa w całości jako systemu. Z niego zaś wynika, że orzekając o niezgodności konkretnego przepisu z Konstytucją chodzi o wyeliminowanie go z porządku prawnego, które powstało w rozpatrywanym wypadku dotyczącym wprost art. 70 § 6 OP. Nie można zatem twierdzić, że kontynuator tego przepisu, nadal tkwiący w ustawie pod zmienionym numerem (art. 70 § 8 OP) obowiązuje tak, jakby go wyrok o niekonstytucyjności poprzednika w ogóle nie dotyczył. Niezgodność z Konstytucją dotyczy określonej normy prawnej, którą przepis wyraża a nie jednostek redakcyjnych, pełniących wyłącznie rolę porządkującą wewnątrz aktu prawnego, w którym się znajduje. Powinnością ustawodawcy jest przepis ten z ustawy usunąć wraz z ogłoszeniem wyroku Trybunału, gdyż w przeciwnym wypadku doszłoby się do karkołomnego wniosku o możliwości dowolnego zmieniania numeracji przepisów w ustawach, np. w razie tworzenia tekstu jednolitego i omijania w ten sposób (nie wykonywania) wyroków Trybunału Konstytucyjnego. Za zbędną powinno się uznać potrzebę powtórnego rozpatrywania przez Trybunał zgodności, tym razem art. 70 § 8 OP z Konstytucją, skoro przepis ten, co do kwestii z powodu której orzeczona została jego niekonstytucyjność, się nie zmienił. W orzecznictwie administracyjnym i doktrynie prawa administracyjnego jest przyjęte, że oczywista niezgodność przepisu z Konstytucją, wynikająca z uprzedniego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego stanowi sobą wystarczające uzasadnienie do odmowy przez sąd zastosowania przepisów ustawy, gdyż, jak się podkreśla w tak oczywistych sytuacjach trudno oczekiwać, aby sądy uruchamiały procedurę pytań prawnych (por. wyrok NSA z dnia 14 lutego 2002 r., I PA/Po 461/01, OSP 2003, nr 2; uchwała NSA z dnia 16 października 2006 r., I (...) 2/06, (...) z 2007 r., nr 1, poz. 3).”

Nadto Sąd Najwyższy podniósł, że „nie jest też bez znaczenia, że w końcowej części uzasadnienia wyroku w sprawie SK 40/12 Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że uznanie za niekonstytucyjny art. 70 § 6 OP odnosi się również do brzmienia obowiązującego w chwili orzekania art. 70 § 8 OP. Rozstrzygnięcie co do tego nie mogło być zawarte w sentencji wyroku w tamtej sprawie tylko ze względu na związanie Trybunału granicami zaskarżenia w skardze konstytucyjnej. Niemniej, wskazanie w uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie SK 40/12 na tożsamość normatywną art. 70 § 6 OP, obowiązującego do końca 2002 r., z art. 70 § 8 OP, który zastąpił tamten przepis od początku 2003 r., było pożądane i jest użyteczne dla stanowiska wyrażonego przez Sąd Najwyższy przy rozpoznawaniu obecnej sprawy [czyli V CSK 377/15]”.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Sądu Rejonowego stwierdzić należało, że zabezpieczone przedmiotowymi hipotekami zobowiązania podatkowe powódki uległy przedawnieniu.

Z chwilą wygaśnięcia wierzytelności, wygasa – jak stanowi art. 94 ustawy z 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece – hipoteka, a treść księgi wieczystej, w której taka hipoteka formalnie nadal figuruje, jest – od chwili wygaśnięcia wierzytelności – niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym.

W myśl z art. 100 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, po wygaśnięciu wierzytelności zabezpieczonej hipoteką, wierzyciel obowiązany jest dokonać wszelkich czynności umożliwiających wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej.

Jeżeli wierzyciel nie wykonał lub nienależycie wykonał obowiązek, jaki wynika z ww. art. 100 ukwh, właściciel nieruchomości może wytoczyć przeciwko wierzycielowi powództwo - w oparciu o art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece - o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym poprzez wykreślenie hipoteki (por. wyrok Sądu Najwyższego z 16 listopada 1998r. w sprawie I CKN 885/97).

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał powództwo za zasadne i na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece orzekł jak w punkcie od I. do IV. sentencji wyroku.

Powódka była zwolniona od obowiązku uiszczenia opłaty sądowej od pozwu (postanowienie k. 342 akt sprawy). Opłata od pozwu w przedmiotowej sprawie wynosiła 1 926 złotych (5% od wartości przedmiotu sporu). Mając na uwadze wynik procesu, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2020r., poz. 755), Sąd nakazał pobrać od pozwanej Gminy P. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1 926 złotych tytułem opłaty od pozwu, od uiszczenia której powódka była zwolniona.