Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Piszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Anna Lisowska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Judyta Masłowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 czerwca 2024 roku

sprawy z powództwa Gminy B.

przeciwko P. S.

o odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego

o r z e k a:

Powództwo oddala.

Sygn. akt I C 199/24

UZASADNIENIE

Gmina B. w dniu 7 listopada 2023 roku wytoczyła powództwo przeciwko P. S. o zapłatę kwoty 2 535,09 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty – tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu i odszkodowania uzupełniającego z tytułu opłaty komunalnej i zużytej zimnej wody w okresie od stycznia 2022 roku do października 2023 roku. Nadto powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że strony łączyła umowa najmu lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku nr (...) przy ulicy (...) w D.. W dniu 13 kwietnia 2021 roku powódka wypowiedziała umowę najmu z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego. Pozwany nie wydał jednak lokalu i od dnia wypowiedzenia umowy bezumownie z niego korzystał. Dlatego ciążył na nim obowiązek uiszczania na rzecz powódki odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu i odszkodowania uzupełniającego z tytułu opłaty komunalnej i żutej zimnej wody. Kierowane do pozwanego wezwania do zapłaty ww. należności pozostały bezskuteczne.

Powódka wskazała, że zadłużenie pozwanego za okres od stycznia 2022 roku do października 2023 roku wynosi 2 535,09 złotych, w tym:

- 2 302,10 zł – odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu i odszkodowanie uzupełniające

- 232,99 zł – skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie naliczone do dnia 30 października 2023 roku.

Na wniosek strony powodowej, postanowieniem z dnia 15 maja 2024 roku Sąd Rejonowy w Piszu ustanowił dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego kuratora w osobie A. Z. będącej pracownikiem Sądu Rejonowego w Piszu.

Kurator wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił, co następuje:

Gmina B. jest właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku nr (...) przy ulicy (...) w D.. Miesięczny czynsz za ten lokal w okresie od stycznia 2022 roku do października 2023 roku wynosił 61,97 złoty. (okoliczności bezsporne)

W dniu 31 stycznia 2018 roku pomiędzy Gminą B., a P. S. zawarta została umowa najmu opisanego wyżej lokalu mieszkalnego. Umowa zawarta została na czas nieokreślony. Zgodnie z umową, najemca zobowiązany był uiszczać na rzecz wynajmującego czynsz i należne opłaty za zużycie zimnej wody, odprowadzanie nieczystości płynnych, gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Z uwagi na istniejące po stronie najemcy zadłużenie z tytułu czynszu i opłat, Gmina B. pismem z dnia 13 kwietnia 2021 roku wypowiedziała umowę najmu ze skutkiem na dzień 31 maja 2021 roku.

Co najmniej od grudnia 2021 roku P. S. nie zamieszkuje w przedmiotowym lokalu. Nie poinformował wynajmującego o zmianie miejsca zamieszkania i nie oddał wynajmującemu kluczy do lokalu.

(dowód: umowa najmu k. 10-11; wypowiedzenie umowy najmu k. 12-12v; stan zadłużenia k. 14; awizowane zwrotne potwierdzenia odbioru zawiadomień o wysokości opłat k. 15-19v; awizowane zwrotne potwierdzenia odbioru przedsądowych wezwań do zapłaty k. 20-22v; postanowienie i protokół Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Piszu W. S. k. 37-38)

Sąd zważył, co następuje:

Podstawą prawną domagania się przez powódkę zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu stanowi art. 18 ust 1 i 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2018r., poz. 1234 j.t.), zgodnie z którym osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Odszkodowanie te odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego (art. 18 ust. 2 cytowanej ustawy).

Odszkodowanie jakie powinna płacić osoba zajmująca lokal bez tytułu prawnego ustawa określa w odniesieniu do wysokości czynszu najmu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu tego lokalu, gdyby mógł nim dysponować (gdyby został opróżniony). Chodzi tu o sytuację hipotetyczną, w której lokal zostaje opróżniony, a właściciel (gmina, inna jednostka samorządowa, Skarb Państwa lub państwowa osoba prawna, towarzystwo budownictwa społecznego, spółdzielnia mieszkaniowa, inny właściciel - osoba fizyczna lub prawna) w uwarunkowaniach prawnych, w jakich funkcjonuje, oraz realiach rynkowych (danej miejscowości, dzielnicy) miałby możność wynająć dane mieszkanie. Podobnie jak w przypadku czynszu, obowiązek uiszczania odszkodowania obciąża wspólnie wszystkie osoby, które wcześniej można było zakwalifikować jako lokatorów w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego . Odszkodowanie to nie jest, „czystym” obowiązkiem naprawienia szkody, o jakich mówią przepisy księgi trzeciej kodeksu cywilnego. Obowiązek płacenia odszkodowania powstaje bowiem dlatego, że osoba zajmująca lokal czyni to nie posiadając tytułu do jego zajmowania. Decydujące znaczenie w ocenie, czy właścicielowi przysługuje odszkodowanie, ma jedynie fakt zajmowania lokalu bez tytułu prawnego.

Podkreślić jednak należy, że obowiązek zapłaty odszkodowania powstaje tylko za czas faktycznego korzystania z lokalu (vide wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 28 lipca 2022 roku w sprawie IX Ca 535/22; wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 23 czerwca 2023 roku w sprawie IX Ca 551/23).

Nie ulega wątpliwości, że w świetle przepisów obowiązującego prawa, najemca zobowiązany jest do zapłaty czynszu bez względu na to, czy przebywa w lokalu czy też nie, natomiast obowiązek zapłaty odszkodowania, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 o ochronie praw lokatorów powstaje tylko za czas faktycznego korzystania z lokalu. Tym samym na powódce spoczywał obowiązek wykazania, że w objętym żądaniem pozwu okresie pozwany zajmował lokal nr (...) położony w budynku nr (...) przy ulicy (...) w D.. Na fakt ten powódka nie przedstawiła żadnego wiarygodnego materiału dowodowego – przeciwnie, przedłożonymi dokumentami (awizowane zwrotne potwierdzenia odbioru) powódka wykazała, że pozwany opuścił należący do niej lokal co najmniej w grudniu 2021 roku. Potwierdzają to również informacje uzyskane - w drodze wywiadu przeprowadzonego wśród sąsiadów - przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Piszu W. S. (k. 37-38). Faktu porzucenia w lokalu rzeczy należących do pozwanego powódka także nie udowodniła.

W tym miejscu wskazać należy, iż w myśl ogólnej zasady wyrażonej w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W sprawach cywilnych rolą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

W ocenie Sądu, powódka nie sprostała wynikającemu z art. 6 k.c. obowiązkowi udowodnienia faktów, z których wywodzi skutki prawne, w konsekwencji czego żądanie zapłaty z tytułu bezumownego korzystania z lokalu należało uznać za nieuzasadnione i oddalić. Dlatego Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku z dnia 27 czerwca 2024 roku.