Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Piszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lipca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	SSR Anna Lisowska
Protokolant:	sekr. sąd. Judyta Masłowska

po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2018 r. w Piszu

sprawy z powództwa (...) Spółce Akcyjnej w B.

przeciwko M. S.

o zapłatę

o r z e k a :

I.  Zasądza od pozwanej M. S. na rzecz powoda (...) Spółce Akcyjnej w B. kwotę 13 731,25 zł (trzynaście tysięcy siedemset trzydzieści jeden złotych 25/100) wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie równymi dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 18.02.2018 do dnia zapłaty.

II.  Umarza postępowanie w zakresie kwoty 300 zł.

III.  Zasądza od pozwanej M. S. na rzecz powoda (...) Spółce Akcyjnej w B. kwotę 3 799 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

IV.  Nakazuje ściągnąć od pozwanej M. S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 118 zł tytułem brakującej opłaty od pozwu.

Sygn. akt I C 263/18

UZASADNIENIE

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w B. wytoczyła powództwo przeciwko M. S. o zapłatę kwoty 14 031,25 złotych wraz z umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od dnia 18 lutego 2018 roku do dnia zapłaty. Ponadto powódka wniosła o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że przez podpisanie weksla w dniu 2 grudnia 2016 roku pozwana zobowiązała się do zapłaty w dniu 17 lutego 2018 roku kwoty wskazanej na wekslu, tj. 14 031,25 złotych. Dlatego w dniu 18 stycznia 2018 roku powódka wezwała pozwaną do wykupu weksla, jednak do dnia dzisiejszego pozwana nie dokonała żadnej wpłaty.

Powódka wskazała, że weksel został wystawiony przez pozwaną na zabezpieczenie zwrotu całego zadłużenia z tytułu pożyczki udzielonej przez powódkę na podstawie umowy pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 2 grudnia 2016 roku. Na dochodzoną pozwem należność składa się: suma pozostałych do zapłaty rat pożyczki (13 990,00 zł) oraz należne umowne odsetki z tytułu braku spłaty rat w terminie za każdy dzień zwłoki (41,25 zł). Pozwana podpisując własnoręcznie kalendarz spłat, znała doskonale wysokość swojego zobowiązania i termin spłaty. Granice wypełnienia weksla określa deklaracja wekslowa załączona do pozwu, którą pozwana również podpisała. Powódka podjęła bezskuteczną próbę pozasądowego rozwiązania sporu, poprzez wezwanie pozwanej do dobrowolnego spełnienia świadczenia pismem z dnia 14 grudnia 2017 roku.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 13 marca 2018 roku wydanym w niniejszej sprawie, Sąd Rejonowy w Piszu zasądził od pozwanej na rzecz powódki całość dochodzonego roszczenia wraz z kosztami postępowania.

W przepisanym terminie sprzeciw od wskazanego wyżej nakazu zapłaty wniosła pozwana M. S., zaskarżając go w całości i domagając się oddalenia powództwa. Ponadto wniosła o zasądzenie od powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana podniosła zarzut: nieistnienia roszczenia, nieudowodnienia roszczenia i jego wysokości, bezskutecznego wezwania pozwanej do zapłaty a później do wykupu weksla, nieskutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki, braku podstaw do wypełnienia weksla, wypełnienia weksla niezgodnie z deklaracją wekslową, stosowania przez powódkę niedozwolonych postanowień umownych oraz, z ostrożności procesowej, zarzut przedawnienia roszczenia. Nadto, z ostrożności procesowej, wniosła o rozłożenie zasądzonej należności na raty, podnosząc w uzasadnieniu, że jej sytuacja majątkowa jest trudna.

Zdaniem pozwanej przedmiotowe powództwo jest przedwczesne z uwagi na wypełnienie weksla przed skutecznym wypowiedzeniem przedmiotowej umowy pożyczki i przed wezwaniem pozwanej do zapłaty ewentualnych zaległości w zakreślonym terminie. Podniosła, że nigdy nie została listem poleconym wezwana do zapłaty zaległości, a później do wykupu weksla. Nie miała wskutek tego świadomości, że umowa została wypowiedziana, a tym bardziej, że został wypełniony weksel. Podniosła również, że wystąpiła do powódki z wnioskiem o restrukturyzację zobowiązania, który to wniosek powódka pozostawiła bez rozpoznania.

Nadto pozwana podniosła, że w przedmiotowej umowie powódka zastosowała klauzule niedozwolone, będące częstą praktyką parabanków/firm pożyczkowych.

Dodatkowo podniosła, że powódka pobrała od pozwanej kwotę wskazaną jako ubezpieczenie kredytu. Ubezpieczenie miało stanowić zabezpieczenie spłaty pożyczonej wartości. Pozwana zwracała się z prośbą o rozliczenie ewentualnych zaległości z kwoty ubezpieczenia, jednak powódka nie udzieliła żadnej odpowiedzi. Zdaniem pozwanej, w związku z podnoszonym wypowiedzeniem umowy, powódka winna była rozliczyć niewykorzystaną składkę ubezpieczeniową pobraną od pozwanej przy zawieraniu umowy.

W toku procesu, pismem nadanym 25 kwietnia 2018 roku, powódka ograniczyła powództwo do kwoty 13 731,25 złotych wraz z umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od dnia 18 lutego 2018 roku do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazała, że w toku procesu pozwana zapłaciła na jej rzecz kwotę 300,00 złotych, dlatego w tym zakresie powódka cofnęła pozew ze zrzeczeniem się roszczenia i wniosła o umorzenie postępowania oraz o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz zwrotu kosztów procesu.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 3 października 2016 roku M. S. wystąpiła do (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B. z wnioskiem o udzielenie pożyczki gotówkowej.

W dniu 2 grudnia 2016 roku pomiędzy (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w B., a M. S. została zawarta umowa pożyczki gotówkowej nr (...), w ramach której M. S. przyznana została kwota 19 440,00 złotych, z której potrącony został całkowity koszt pożyczki w wysokości 10 440,00 złotych, w tym: opłata przygotowawcza w wysokości 129,00 złotych, prowizja w wysokości 7771,00 złotych, wynagrodzenie z tytułu przyznania na wniosek pożyczkobiorcy (...) w wysokości 1 100,00 złotych oraz odsetki, a wypłacona została kwota 9 000,00 złotych.

Zgodnie z harmonogramem spłat, M. S. zobowiązała się do spłaty pożyczki w 36 miesięcznych ratach w kwocie po 540,00 złotych, płatnych do 13-ego dnia każdego kolejnego miesiąca kalendarzowego, począwszy od stycznia 2017 roku.

Celem zabezpieczenia spłaty pożyczki M. S. w dniu zawarcia umowy podpisała deklarację wekslową oraz wystawiła weksel własny in blanco nie na zlecenie, który został następnie wypełniony przez pożyczkodawcę na kwotę 14 031,25 złotych.

(dowód: wniosek o udzielenie pożyczki k. 56-59; umowa pożyczki z 02.12.2016r. k. 49-53 ; harmonogram spłat k. 54; deklaracja wekslowa k. 55; weksel k. 5)

Do dnia wypowiedzenia umowy, M. S. na poczet umowy pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 2 grudnia 2016 roku, dokonała wpłat w łącznej wysokości 5 450,00 złotych.

(dowód: karta klientak. 63-64)

Z uwagi na niezrealizowanie przez M. S. postanowień umowy nr (...), pismem z 14 grudnia 2017 roku (...) Spółka Akcyjna wezwała M. S. do dobrowolnej zapłaty zaległych rat pożyczki, wymagalnych w dniach 13.11.2017r. i 13.12.2017r., w łącznej wysokości 1 030,00 złotych w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania, zastrzegając, że bezskuteczny upływ wyznaczonego terminu będzie podstawą wypowiedzenia umowy i postawienia całego zobowiązania w stan natychmiastowej wykonalności.

Wezwanie doręczono M. S. w dniu 20 grudnia 2017 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty wraz z dowodem nadania i potwierdzeniem doręczenia k. 38, 39-40, 41-43)

Po bezskutecznym upływie terminu wskazanego w wezwaniu do zapłaty, spółka (...) pismem z 18 stycznia 2018 roku wypowiedziała M. S. zawartą umowę pożyczki nr (...), wskazując, że łączne zadłużenie wynosi 14 031,25 złotych, a na tą kwotę składają się:

- kwota niespłaconej pożyczki w wysokości 13 990,00 złotych,

- umowne odsetki z tytułu braku spłaty rat w terminie za każdy dzień zwłoki w kwocie 41,25 złotych.

Zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy pożyczki zawierało także informację, że zgodnie z postanowieniami łączącej strony umowy i deklaracji wekslowej, wystawiony przez M. S. weksel in blanco został wypełniony oraz, że w przypadku niewykupienia weksla w terminie 30 dni, sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania sądowego o zapłatę.

Wezwanie doręczono M. S. w dniu 23 stycznia 2018 roku. Zakreślony termin upłynął bezskutecznie.

(dowód: wypowiedzenie umowy wraz z wezwaniem do wykupu weksla k. 6; dowód nadania i potwierdzenie doręczenia korespondencji k. 44-45, 46-48)

W dniu 26 lutego 2018 roku M. S. na poczet umowy pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 2 grudnia 2016 roku, dokonała wpłaty w kwocie 300,00 złotych.

(dowód: karta klientak. 63-64)

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotowe powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Wszystkie podniesione przez stronę pozwaną zarzuty, w świetle przedłożonych przez powódkę dokumentów, uznać należy za chybione.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że powódka wykazała istnienie zobowiązania. W sprawie bezspornie ustalono, że strony łączyła przedmiotowa umowa pożyczki nr (...) z dnia 2 grudnia 2016 roku, na podstawie której pozwanej wypłacona została kwota 9 000,00 złotych, oraz, że na poczet spłaty tejże pożyczki pozwana dokonała wpłat w łącznej kwocie 5 750,00 złotych, z czego 300,00 złotych po wytoczeniu niniejszego powództwa. Powyższe wynika jednoznacznie z załączonej do akt sprawy umowy (k. 49-55) oraz karty klienta (k. 63-64).

Celem zabezpieczenia spłaty pożyczki pozwana w dniu zawarcia przedmiotowej umowy podpisała deklarację wekslową (k. 55) oraz wystawiła weksel własny in blanco nie na zlecenie. Zgodnie z pkt 8.2 umowy pożyczki oraz treścią deklaracji wekslowej, powódka była upoważniona do wypełnienia weksla na sumę odpowiadającą zadłużeniu pozwanej oraz dochodzić na tej podstawie zobowiązania przed sądem, jeżeli opóźnienie w płatności kwoty równej wartości jednej pełnej raty przekroczy 30 dni, po uprzednim wezwaniu pozwanej do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania.

Pozwana nie kwestionowała, że zalegała z płatnością kwoty równej wartości jednej pełnej raty powyżej 30 dni. Powódka wykazała natomiast, że do wypełnienia weksla doszło po uprzednim wezwaniu pozwanej do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania. W aktach sprawy znajduje się skierowane do pozwanej wezwanie z dnia 14 grudnia 2017 roku do dobrowolnej zapłaty zadłużenia (k. 38) oraz dowody nadania i odbioru tej korespondencji przez pozwaną (k. 39-43), z których wynika jednoznacznie, że wezwanie te doręczone zostało pozwanej 20 grudnia 2017 roku. Zakreślony termin upłynął bezskutecznie, co skutkowało wypełnieniem weksla i wezwaniem do jego wykupienia w terminie 30 dni (k. 6), które to wezwanie doręczono pozwanej w dniu 23 stycznia 2018 roku, co wynika z przedłożonych przez powódkę dowodów nadania i doręczenia korespondencji (k. 44-48).

Wobec powyższego bezzasadny jest zarzut strony pozwanej braku podstaw do wypełnienia weksla, bezskutecznego wezwania pozwanej do wykupienia weksla i nieskutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki.

Zgodnie z treścią przedmiotowej umowy, pozwanej przyznana została kwota w łącznej wysokości 19 440,00 złotych, w tym wypłacona kwota pożyczki w kwocie 9 000,00 złotych oraz całkowity koszt pożyczki w kwocie 10 440,00 złotych. Ponadto, w pkt 4.1 umowy strony postanowiły, że jeżeli pożyczkobiorca nie spłaci w terminie poszczególnych rat lub ich części lub innej kwoty związanej z umową, niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym, a od każdego zadłużenia przeterminowanego pożyczkodawca nalicza odsetki za opóźnienie za każdy dzień opóźnienia w wysokości rocznej stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego równej stopie odsetek maksymalnych za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 2 ¹ k.c., które w dniu zawarcia umowy wynosiły 14% w stosunku rocznym. Z powodu braku spłaty przez pozwaną rat, odsetki powyższe wyniosły 41,25 złotych. Do dnia wypowiedzenia umowy pozwana spłaciła kwotę 5 450,00 złotych. Wobec powyższego stwierdzić należy, że wypełnienie przez powódkę weksla na łączną kwotę 14 031,25 złotych (19 440,00 zł + 14,68 zł - 5 450,00 zł), jest prawidłowe.

Nie sposób przyjąć, że przedmiotowa umowa została zawarta pod presją przewagi powodowej spółki prowadzącej działalność gospodarczą polegającą na udzielaniu pożyczek. Pozwana miała bowiem możliwość wyboru instytucji finansowej, u której chce zaciągnąć zobowiązanie. Zawarła przedmiotową umowę w ramach swobody kontraktowej. Znała treść swojego zobowiązania, w szczególności jego wysokość, wysokość poszczególnych rat pożyczki i terminy ich spłaty; otrzymała egzemplarz umowy z kalendarzem spłat; mogła i powinna była szczegółowo zapoznać się z treścią umowy; mimo uprawnienia, nie odstąpiła od umowy na zasadach określonych w pkt 7.1 umowy.

Odnosząc się do zarzutu strony pozwanej dotyczącego niedozwolonych klauzul umownych, w pierwszej kolejności podnieść należy, iż pozwana nie wskazała o które postanowienia umowy chodzi. Ograniczyła się do lakonicznego sformułowania zarzutu. Odnośnie natomiast podniesionej przez pozwaną kwestii ubezpieczenia pożyczki, podkreślić należy, iż w zawartej między stronami umowie pożyczki nie znajdują się żadne postanowienia dotyczące ubezpieczenia. Sąd odnosi wrażenie, że formułując swoje zarzuty pozwana posłużyła się gotowym wzorcem odpowiedzi na pozew stosowanym również w innych sprawach, nie zważając na indywidualne zapisy znajdujące się w umowie, którą zawarła.

Chybiony jest również zarzut pozwanej przedawnienia roszczenia. Zgodnie z treścią art. 118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - 3 lata. Nie ulega wątpliwości, że udzielanie pożyczek i kredytów mieści się w zakresie działalności gospodarczej prowadzonej przez instytucje je udzielające, dlatego termin przedawnienia roszczeń wynikających z tego rodzaju umów wynosi 3 lata. Termin ten liczony jest od dnia wymagalności roszczenia, a więc od dnia wypowiedzenia umowy, który to skutek w niniejszej sprawie nastąpił zgodnie z pkt 8.1a) umowy z upływem 30-dniowego terminu zakreślonego w piśmie powódki z 18 stycznia 2018 roku doręczonym pozwanej w dniu 23 stycznia 2018 roku (k. 6, 44-48). Stwierdzić zatem należy, że do przedawnienia przedmiotowego roszczenia nie doszło.

Reasumując, Sąd uznał, że przedłożone przez stronę powodową dokumenty nie budzą wątpliwości i dowodzą istnienia przedmiotowego zadłużenia, zaś ich prawdziwość i wiarygodność nie została podważona przez stronę pozwaną. Pozwana nie przedłożyła żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń, a zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

W konsekwencji Sąd na podstawie przepisów art. 720 § 1 k.c., umowy pożyczki z dnia 2 grudnia 2016 roku oraz art. 481 k.c. zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 13 731,25 złotych wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie, liczonymi od dnia 18 lutego 2018 roku do dnia zapłaty. Zasądzona kwota wynika z pomniejszenia kwoty zadłużenia widniejącej na wekslu o kwotę 300,00 złotych wpłaconą przez pozwaną po wytoczeniu niniejszego powództwa (14 031,25 zł – 300,00 zł).

W związku ze skutecznym cofnięciem przez stronę powodową pozwu w odniesieniu do wskazanej wyżej kwoty 300,00 złotych, postępowanie w tym zakresie na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. należało umorzyć.

Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanej o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty, albowiem pozwana nie przedłożyła żadnych dowodów na potwierdzenie, że znajduje się w trudnej sytuacji majątkowej powodującej, że jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla niej niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałoby ją lub jej bliskich na niepowetowane szkody.

Mając na uwadze wynik procesu Sąd, w oparciu o przepisy art. 98 k.p.c. oraz § 2 pkt 5) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.), zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3 799,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 182,00 złotych tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, kwotę 3 600,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz kwotę 17,00 złotych tytułem zwrotu opłaty uiszczonej od udzielonego pełnomocnictwa.