Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Piszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2025 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Anna Gajewska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Agnieszka Zuzga

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 stycznia 2025 r. w P.

sprawy z powództwa (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko J. S.

o zapłatę

o r z e k a

I.  Zasądza od pozwanego J. S. na rzecz powoda (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 36 977,13 zł (trzydzieści sześć tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt siedem złotych 13/100) wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 32 288,80 zł od dnia 7.12.2023r. do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanego J. S. na rzecz powoda (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 5 466,00 zł (pięć tysięcy czterysta sześćdziesiąt sześć złotych 0/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

III.  Przyznaje adwokatowi T. K., tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu pozwanemu J. S. wynagrodzenie w kwocie 4 428,00 zł (cztery tysiąc czterysta dwadzieścia osiem złotych 0/100), w tym kwotę 828 zł tytułem podatku VAT, które nakazuje wypłacić ze środków budżetowych Sądu Rejonowego w Piszu.

Sygn. akt I C 297/24

UZASADNIENIE

(...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystąpił z powództwem przeciwko J. S. o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 36 977,13 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 32 288,80 złotych liczonymi za okres od dnia 7 grudnia 2023 roku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 17 października 2022 roku zawarł z pozwanym umowę o pożyczkę gotówkową.

Powód umożliwił pozwanemu restrukturyzację zadłużenia i skierował do pozwanego dnia 21 kwietnia 2023 roku monit wskazujący aktualny stan zaległości oraz pouczył o możliwości założenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania pisma.

W trakcie obowiązywania umowy pozwany zaprzestał spłacania kredytu, w związku z czym bank wypowiedział umowę. Wypowiedzenie umowy zostało dokonane na podstawie pisma skierowanego do pozwanego z 19 czerwca 2023 roku. Pozwany odebrał dokument wypowiedzenia. Pozwany nie uregulował zaległych kwot, w związku z czym umowa została skutecznie wypowiedziana.

Roszczenie stało się wymagane dnia 27 lipca 2023 roku. Brak spłaty całości zadłużenia do dnia upływu terminu wypowiedzenia spowodowało, że kwota wszystkich zobowiązań z tytułu umowy stała się wymagalna.

W odpowiedzi na pozew pozwany J. S. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew wskazał, że powód wiedział z jakiego tytułu pozwany otrzymuje dochód. Pozwany jest osobą chorą psychicznie i utrzymuje się z renty. Próbował porozumieć się z bankiem, jednakże bezskutecznie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 17 października 2022 roku pomiędzy (...) Bank (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W., zwanym dalej Bankiem, a J. S. została zawarta umowa pożyczki nr (...) na mocy której Bank udzielił J. S. pożyczkę w kwocie 45 314,38 złotych na okres 120 miesięcy. Na kwotę pożyczki składała się całkowita kwota pożyczki: 27 128 złotych oraz koszt związany z udzieleniem pożyczki: 18 186,38 złotych, w tym prowizja: 4 783,54 złotych, składki ubezpieczeniowe 13 402,84 złotych Całkowity koszt pożyczki wynosił 44 716,47 złotych, całkowita kwota do zapłaty wynosiła 71 844,47 złotych. Odsetki za cały okres kredytowania wyliczone na 17 października 2022 roku wynosiły 26 530,09 złotych.

Pożyczka miała być spłacana w 120 miesięcznych ratach kapitałowo-odsetkowych. Pierwsza i kolejne raty miały wynosić 598,86 złotych płatne do 17 dnia każdego miesiąca. Ostatnia rata w kwocie 580,13 złotych płatna do 17 października 2032 roku.

Bank miał prawo obniżyć kwotę pożyczki albo wypowiedzieć umowę, jeśli pożyczkobiorca nie będzie dotrzymywać warunków umowy – w tym przypadku okres wypowiedzenia umowy wynosi 30 dni, jeżeli pożyczkobiorca utraci zdolność kredytową – w tym przypadku okres wypowiedzenia umowy wynosi 30 dni, jeżeli pożyczkobiorcy zagraża upadłość – w tym przypadku okres wypowiedzenia umowy wynosi 7 dni (§ 8 ust. 3 umowy).

Jednocześnie została zawarta umowa ubezpieczenia. Łączna wysokość składek ubezpieczeniowych wyniosła 13 402,84 złotych.

Umowa została zawarta „na życie”, a także na wypadek utraty źródła dochodu, poważnego zachorowania i pobytu w szpitalu w następstwie nieszczęśliwego wypadku. Okres ochrony rozpoczął się od dnia następnego po dniu wypłaty kwoty pożyczki gotówkowej. Umowa ulega rozwiązaniu m.in. z dniem wymagalności ostatniej raty określonej w pierwotnym harmonogramie pożyczki gotówkowej, z dniem wcześniejszej całkowitej spłaty pożyczki gotówkowej, z dniem rozwiązania umowy pożyczki gotówkowej, nie później niż z końcem maksymalnego 120-miesięcznego czasu trwania umowy pożyczki gotówkowej.

Bank przed zawarciem umowy poinformował J. S. o wszelkich ryzykach, a także o możliwości odstąpienia od umowy pożyczki.

(dowód: umowa pożyczki k. 12-18, wnioskopolisa k. 19-22, warunki ubezpieczenia k. 23-37, wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy pożyczki k. 40, formularz informacyjny k. 41-46, informacja o ryzyku stopy procentowej i ryzyku walutowym k. 47-46, wniosek o przygotowanie indywidualnej propozycji kredytowej k. 228)

J. S. zaprzestał wywiązywania się z warunków umowy tj. przestał spłacać umówione raty pożyczki.

Pismem z dnia 21 kwietnia 2023 roku Bank wezwał J. S. do zapłaty zaległej kwoty w wysokości 1 650,18 złotych w terminie 14 dni roboczych od otrzymania pisma.

Pismem z 19 czerwca 2023 roku Bank wypowiedział J. S. umowę z powodu braku spłaty zadłużenia wymagalnego. Wypowiedzenie umowy zostało doręczone J. S. w dniu 26 czerwca 2023 roku.

(dowód: pismo z 21.04.2023rr k. 49, wypowiedzenie umowy k. 50, elektroniczne potwierdzenie odbioru k. 51,historia operacji na kontrakcie kredytowym k. 52-54, szczegółowe rozliczenie k. 415-417)

J. S. leczy się psychiatrycznie. Zdiagnozowano u niego organiczne zaburzenia osobowości. Cierpi również na choroby kręgów szyjnych, bóle kręgosłupa.

J. S. utrzymuje się z renty, która wypłacona jest mu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w kwocie 1673,15 złotych netto.

Przeciwko J. S. toczą się również postępowania egzekucyjne z wniosku (...) sp. z o.o.

(dowód: zaświadczenie lekarskie k. 148, dokumentacja medyczna k. 149-157, zaświadczenie k. 163, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji k. 164)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 z późn. zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z definicji kredytu można wysnuć wniosek, iż umowa ma charakter dwustronnie zobowiązujący, gdyż kredytodawca zobowiązany jest do udzielenia kredytu, a później uprawniony jest do otrzymania spłaty, natomiast kredytobiorca ma uprawnienie do otrzymania przedmiotu kredytu i obowiązany jest do późniejszej spłaty.

Pozwany nie kwestionował, że zawarł z powodem przedmiotową umowę pożyczki, a także, że udzielono mu umówioną kwotę. Nie zaprzeczył również, że w czasie obowiązywania tejże umowy nie wywiązał się z jej warunków, co stanowiło podstawę do wypowiedzenia umowy przez kredytodawcę.

Pozwany, zastąpiony przez profesjonalnego pełnomocnika ustanowionego z urzędu, wskazał natomiast, że powód nie zweryfikował należycie czy pozwany ma możliwość spłaty pożyczki, jak też czy w sposób świadomy zawiera przedmiotową umowę pożyczki.

Sąd w sprawie I C 108/24 dopuścił dowód z opinii biegłych w celu ustalenia, czy pozwany mógł w sposób świadomy zawrzeć umowę pożyczki. Przedmiotowe badanie miało być dowodem na fakt, czy pozwany J. S. w chwili podpisywania umowy działał świadomie i nie miał wyłączonej zdolności do czynności prawnych ze względu na swój stan zdrowia. Brak jest zatem podstaw do uznania, że pozwany zawarł umowę nieświadomie. Pozwany nie stawił się na badania.

Należy zauważyć, że w zgromadzonym materiale dowodowym znajduję się kopia wniosku pozwanego o przygotowanie indywidualnej propozycji kredytowej (k. 374), co świadczy o tym, iż pozwany osobiście był w placówce bankowej, w której chciał zawnioskować o kredyt. W niniejszej sprawie pozwany odpisywał osobiście na pisma, rozumie konieczność spłaty zobowiązania kredytowego i bronił się chorobą psychiczną oraz niskimi dochodami. Sąd nie neguje tego, że pozwany mierzy się z zaburzeniami, które przysparzają mu wiele cierpienia. Nie oznacza to jednak, że zaciągał zobowiązanie w sposób nieświadomy.

Pozwany wskazał, że powód zastosował klauzule abuzywne. Podał, że całkowita kwota pożyczki wynosiła 27 128 złotych, natomiast koszty dodatkowe 18 186,38 złotych w tym prowizja 4 783,54 złotych oraz ubezpieczenie w kwocie 13 402,84 złotych.

Odnosząc się do zarzutu abuzywności postanowień umowy z uwagi na przewidziane w niej nadmierne koszty, wskazać należy, że przesłanki uznania danych postanowień za niedozwolone zostały określone w art. 3851 § 1 k.c. Zgodnie z treścią tego przepisu, postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Należy zauważyć, że ubezpieczenie jest dodatkowym produktem, którego pozwany nie miał obowiązku kupować. Ubezpieczenie to zapewniało pozwanemu szeroką ochronę, nie tylko na wypadek śmierci, ale również na wypadek pobytu w szpitalu na skutek nieszczęśliwego wypadku oraz na wypadek utraty dochodu. Okres ubezpieczenia trwał przez cały okres kredytowania tj. 120 miesięcy. Zdaniem Sądu, mając na uwadze okres i zakres ubezpieczenia, nie jest to kwota rażąco zawyżona.

W ocenie Sądu strona pozwana nie wykazała, że postanowienia umowne dotyczące wysokości prowizji, są sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają interesy konsumenta. Zdaniem Sądu nie sposób było uznać prowizji za zawyżoną i stanowiące niedozwolone postanowienia umowne. Prowizja pełni rolę wynagrodzenia za zawarcie umowy kredytu, które to – w świetle przepisów ustawy o kredycie konsumenckim – jest jak najbardziej dopuszczalne (w granicach wyznaczonych przez art. 36a ustawy). Pobieranie przez pożyczkodawcę takiej prowizji ma swój ekonomiczny sens. Pobieranie przez pożyczkodawcę wyłącznie odsetek od pożyczonej kwoty nie zrekompensowałoby ryzyka związanego z umową i tym bardziej nie uczyniło tej umowy opłacalnej dla powoda (powód jako przedsiębiorca udziela bowiem pożyczek w celach zarobkowych, a nie dobroczynnych, i nie ma podstaw by uniemożliwiać jej pobierania z tytułu umów pożyczek godziwego wynagrodzenia). Zakwestionował natomiast wymagalność roszczenia, podnosząc zarzut niedoręczenia mu oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, jak też wysokość roszczenia, w tym wysokość naliczonych przez powoda odsetek.

Reasumując, Sąd nie miał wątpliwości aby uznać zasadność roszczenia pozwu. Wysokość zobowiązania pozwanego została należycie przez powoda udokumentowana, a strona przeciwna nie przedstawiła dowodów temu przeczących.

W konsekwencji Sąd zasądził od pozwanego J. S. na rzecz powoda (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 36 977,13 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 32 288,80 złotych od dnia 7 lutego 2023 roku do dnia zapłaty.

Mając na uwadze wynik procesu Sąd, w oparciu o przepisy art. 98 k.p.c. oraz § 2 pkt 5) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1964 z późn. zm.), zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5 466 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1849 złotych tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, kwotę 3 600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz kwotę 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Na podstawie § 8 pkt 5 w zw. z § 8 pkt 6 i § 4 ust. 3 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. poz. 763 z późn. zm.) Sąd przyznał adwokatowi T. K. kwotę 4 428 złotych, w tym kwotę 828 złotych tytułem podatku VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu pozwanemu, którą nakazał wypłacić ze środków budżetowych Sądu Rejonowego w Piszu.