Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Piszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2024 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Anna Gajewska

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Zuzga

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 stycznia 2024 r. w P.

sprawy z powództwa T. J.

przeciwko M. P.

o zapłatę

o r z e k a

I.  Zasądza od pozwanego M. P. na rzecz powoda T. J. kwotę 25 088,00 zł (dwadzieścia pięć tysięcy osiemdziesiąt osiem złotych 0/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 30.11.2022r. do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałej części.

III.  Zasądza od pozwanego M. P. na rzecz powoda T. J. kwotę 4 777,50 zł (cztery tysiące siedemset siedemdziesiąt siedem złotych 50/100), tytułem zwrotu kosztów postępowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 359/23

UZASADNIENIE

W dniu 5 kwietnia 2023 roku T. J. wniósł pozew przeciwko M. P. o zapłatę kwoty 23 949 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto, powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozwany prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie handlu samochodami. W ramach tej działalności pozwany zawarł z powodem umowę sprzedaży samochodu ciężarowego marki F. (...) o numerze VIN (...), czego potwierdzeniem jest wystawiona przez pozwanego faktura VAT nr (...) z dnia 22 października 2022 roku. Należność wynikającą z faktury powód uregulował gotówką. Pojazd był importowany z Niemiec i nie posiadał tablic rejestracyjnych. Po przetransportowaniu pojazdu do miejsca zamieszkania powoda, powód zlecił stacji kontroli pojazdów przeprowadzenie jego badania technicznego. Uzyskał zaświadczenie o pozytywnym wyniku tego badania, a następnie zwrócił się do Starostwa Powiatowego w S. Wydziału Komunikacji o zarejestrowanie pojazdu. Okazało się wówczas, że zarejestrowanie nie jest możliwe z powodu braku dokumentu celnego o zwolnieniu pojazdu z podatku akcyzowego. Dokument taki obowiązany był uzyskać od organów podatkowych pozwany, który następnie winien był przekazać go powodowi, jako nabywcy pojazdu. Powód kilkukrotnie zwracał się do pozwanego, telefonicznie i na piśmie, o dostarczenie ww. dokumentu. Z zachowania pozwanego wynikało, iż nie zamierza on usunąć tej wady prawnej pojazdu. Następnie pozwany przestał odbierać telefony i korespondencję w tej sprawie. Wskutek zachowania pozwanego, od dnia 23 października 2022 roku powód pozbawiony był możliwości korzystania z zakupionego pojazdu. W związku z tym powód złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy sprzedaży i wezwał pozwanego do odbioru pojazdu z miejsca zamieszkania powoda i do zwrotu uiszczonej ceny w wysokości 23 500 złotych oraz poniesionych kosztów: transportu pojazdu do miejsca zamieszkania powoda – 200 złotych, badania technicznego pojazdu – 99 złotych, kosztu rejestracji pojazdu – 150 złotych. Do dnia dzisiejszego pozwany nie odebrał pojazdu i nie uiścił na rzecz powoda ww. należności.

Sąd Rejonowy w Piszu w dniu 28 kwietnia 2023 roku wydał w niniejszej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym nakazał pozwanemu aby zapłacił na rzecz powoda całość dochodzonego roszczenia wraz z kosztami postępowania (k. 34).

Pozwany M. P. wniósł sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty zaskarżając go w całości. Wniósł o oddalenie powództwa i o zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany zakwestionował roszczenie powoda co do zasady i co do wysokości. Przyznał, że między stronami zawarta została umowa sprzedaży ww. pojazdu. Podniósł, że do uzyskania przedmiotowego zaświadczenia o niepodleganiu pojazdu opłacie akcyzowej, konieczne były zdjęcia pojazdu i zdjęcia tabliczki znamionowej pojazdu. O wykonanie i przesłanie zdjęć pozwany poprosił powoda w rozmowie telefonicznej. Powód stwierdził, że nie będzie robił ani wysyłał żadnych zdjęć. W związku z tym, pozwany przekazał powodowi w drodze wiadomości tekstowej numer telefonu i dane agencji celnej. Pracownik tej agencji, M. J., dzwoniła i rozmawiała kilkukrotnie z powodem prosząc go o przesłanie ww. zdjęć. Jednocześnie zapewniła powoda, że po otrzymaniu zdjęć, w ciągu kilku godzin lub najpóźniej następnego dnia roboczego prześle mu zaświadczenie o niepodleganiu przez pojazd opłacie akcyzowej. Powód mimo próśb, zarówno ze strony pozwanego, jak i agencji celnej, nie przesłał wymaganych zdjęć, w związku z czym niemożliwe było wydanie mu przedmiotowego zaświadczenia.

W piśmie procesowym z dnia 18 października 2023 roku, powód dokonał zmiany przedmiotowej powództwa co do podstawy faktycznej odstąpienia od umowy sprzedaży z dnia 22 października 2022 roku oraz rozszerzenia powództwa. Podniósł, iż podstawą odstąpienia przez powoda od ww. umowy były ukryte istotne wady fizyczne pojazdu w postaci:

a)  malowana cała prawa strona pojazdu,

b)  szpachlowane i malowane prawe przesuwne drzwi pojazdu,

c)  w silniku liczne wycieki oleju,

d)  wymagający wymiany rozrząd silnika, podczas gdy pozwany zapewniał, że rozrząd był wymieniony przed sprzedażą pojazdu,

e)  silnik wymagający wymiany czterech wtryskiwaczy z czyszczeniem gniazd wtryskiwaczy,

f)  zużycie eksploatacyjne poszczególnych elementów pojazdu świadczy o większym przebiegu niż przebieg wskazany na liczniku, w związku z czym zachodzi podejrzenie cofnięcia licznika przez pozwanego,

g)  połamane elementy mocujące obu przednich lamp pojazdu,

h)  zużyta skrzynia biegów pojazdu, co objawia się zgrzytem przy zmianie biegów, redukcji biegów i włączaniu biegu wstecznego,

i)  wadliwa praca sprzęgła,

j)  niedziałający z pilota centralny zamek,

k)  niedziałające czujniki parkowania,

l)  uszkodzony przez wyeksploatowanie filtr cząsteczek stałych,

m)  istotna przerwa w historii serwisowania pojazdu w Niemczech po 2017 roku (4 lata) oraz przerwa w badaniach technicznych pojazdu, co zdaniem powoda świadczy o tym, że w tym okresie pojazd nie był używany; ponadto w 2022 roku właściciel w Niemczech ubiegał się - przed sprzedaniem pojazdu pozwanemu - o wydanie nowego dowodu rejestracyjnego pojazdu z powodu jego zgubienia,

n)  od ponad 3 miesięcy pojazd nie uruchamia się lub po uruchomieniu gaśnie, przez co jest od tego czasu nieużywany.

Powód wskazał, że w celu usprawnienia przedmiotowego pojazdu, poniósł w dobrej wierze: koszt naprawy alternatora i czyszczenia filtra (...) 1 300 złotych oraz koszt usługi serwisowej dealera F. – 288 złotych.

W związku z powyższym powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego łącznie kwoty 25 537 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 30 listopada 2022 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych.

Odpis ww. pisma, wraz z wezwaniem do ustosunkowania się do jego treści w terminie 14 dni i z wezwaniem do osobistego stawienia się na terminie rozprawy celem przesłuchania w charakterze strony, został wysłany do pozwanego. Korespondencja wróciła nieodebrana z placówki pocztowej po dwukrotnym awizowaniu i zarządzeniem Przewodniczącego pozostawiona została w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia (k. 117 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

M. P. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie handlu samochodami.

W dniu 22 października 2022 roku pomiędzy M. P. (sprzedający), a T. J. (kupujący) zawarta została umowa sprzedaży samochodu ciężarowego marki F. (...) o numerze VIN (...), za cenę 23 500 złotych, którą T. J. zapłacił gotówką. Pojazd ten sprowadzony był przez M. P. z zagranicy, w związku z czym nie posiadał tablic rejestracyjnych.

Przed zakupem T. J. przeprowadził oględziny ww. pojazdu i odbył nim jazdę próbną. Dokonując zakupu T. J. wiedział, że pęknięta jest przednia szyba pojazdu. Został też zapewniony przez sprzedającego, że w pojeździe nie ma potrzeby wymiany rozrządu i oleju silnikowego.

W dniu 3 listopada 2022 roku na zlecenie T. J. pojazd powyższy poddany został badaniu technicznemu i uzyskał pozytywny jego wynik.

(okoliczności bezsporne, dowód: wydruk z CEiDG pozwanego k. 12-12v; faktura VAT nr (...) z dnia 22.10.2022r. k. 20; oświadczenie o braku tablic rejestracyjnych pojazdu sprowadzonego z zagranicy k. 21; oświadczenie k. 22; niemiecki dowód rejestracyjny pojazdu k. 23-25; zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu wraz z dokumentem identyfikacyjnym pojazdu k. 26-27; zeznania powoda k. 118)

Po zawarciu ww. umowy sprzedaży, w będącym jej przedmiotem pojeździe ujawniły się następujące wady fizyczne:

a)  liczne wycieki oleju silnikowego,

b)  silnik wymagający wymiany świec zapłonowych i czterech wtryskiwaczy z czyszczeniem gniazd wtryskiwaczy,

c)  wymagający wymiany rozrząd silnika,

d)  uszkodzony przez wyeksploatowanie filtr cząsteczek stałych,

e)  zużycie eksploatacyjne poszczególnych elementów pojazdu, w tym alternatora, skrzyni biegów i sprzęgła,

f)  malowana cała prawa strona pojazdu,

g)  szpachlowane i malowane prawe przesuwne drzwi pojazdu,

h)  połamane elementy mocujące obu przednich lamp pojazdu.

Pismem z dnia 30 listopada 2022 roku i z dnia 2 stycznia 2023 roku T. J. poinformował M. P., że odstępuje od zawartej w dniu 22 października 2022 roku umowy sprzedaży samochodu ciężarowego marki F. (...) z uwagi na istotne wady sprzedanego pojazdu. Jednocześnie wezwał M. P. do zwrotu ceny w wysokości 23 500 złotych oraz poniesionych kosztów, tj. kosztu transportu pojazdu do miejsca zamieszkania powoda – 200 złotych, kosztu badania technicznego pojazdu – 99 złotych i kosztu rejestracji pojazdu – 150 złotych, w terminie 7 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

M. P. nie odbierał kierowanej do niego przez T. J. korespondencji.

W celu usprawnienia przedmiotowego pojazdu, T. J. poniósł:



koszt naprawy alternatora i czyszczenia filtra (...) 1 300 złotych,



koszt usługi serwisowej dealera F. – 288 złotych.

(okoliczności bezsporne, dowód: zeznania powoda k. 118-118v; pismo z 30.11.2022r. z dowodem nadania k. 13-13v; pismo z 02.01.2023r. z dowodem nadania k. 14-14v; przedsądowe wezwanie do zapłaty z zpo k. 15-19; faktury VAT k. 107-108)

Sąd zważył, co następuje:

Istota niniejszego sporu sprowadza się do ustalenia zasadności roszczenia powoda ocenianego w kontekście przepisów o odstąpieniu od umowy sprzedaży z tytułu rękojmi za wady przedmiotu umowy sprzedaży.

Rękojmia za wady fizyczne rzeczy sprzedanej przy umowie sprzedaży, nie będącej sprzedażą konsumencką, znajduje swoją regulację w przepisach kodeksu cywilnego.

Stosownie do treści art. 556 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia). Zgodnie z art. 556 ¹ pkt 1) k.c., wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia.

W myśl art. 559 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny z tytułu rękojmi za wady fizyczne, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub wynikły z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili.

W tym miejscu należy powołać stanowisko Sądu Najwyższego, który stwierdził, że przepis art. 559 k.c. modyfikuje rozkład ciężaru dowodu - jako przepis szczególny w stosunku do art. 6 k.c. - w razie dochodzenia przez kupującego od sprzedawcy roszczeń z tytułu rękojmi. Treść normy prawnej zawartej w art. 559 k.c. wprowadza domniemanie, że wady wynikły z przyczyny tkwiącej już poprzednio w rzeczy sprzedanej. Oznacza to, że na kupującym nie spoczywa ciężar dowodu, iż wada powstała z przyczyny tkwiącej już poprzednio w rzeczy. Ryzyka wadliwej produkcji i ryzyka związanego ze sprzedażą rzeczy wadliwych nie może bowiem ponosić kupujący. Na sprzedawcy spoczywa zatem obowiązek kontroli dostarczonego towaru w celu stwierdzenia, czy w dacie wydania kupującemu przedmiotu sprzedaży nie ma on wad fizycznych. Natomiast kupujący nie ma obowiązku badania rzeczy, a ujemne dla niego skutki prawne wywołują jedynie dwa elementy: świadomość, że rzecz zaoferowana do sprzedaży ma wadę, i świadome w takiej sytuacji nabycie rzeczy wadliwej (vide wyrok Sądu Najwyższego z 27.11.2003r. w sprawie III CK 115/2002).

Stosownie do treści art. 560 § 1 k.c., jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie.

Zgodnie z art. 566 § 1 k.c., jeżeli z powodu wady fizycznej rzeczy sprzedanej kupujący złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny, może on żądać naprawienia szkody, którą poniósł przez to, że zawarł umowę, nie wiedząc o istnieniu wady, choćby szkoda była następstwem okoliczności, za które sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności, a w szczególności może żądać zwrotu kosztów zawarcia umowy, kosztów odebrania, przewozu, przechowania i ubezpieczenia rzeczy oraz zwrotu dokonanych nakładów w takim zakresie, w jakim nie odniósł korzyści z tych nakładów. Nie uchybia to przepisom o obowiązku naprawienia szkody na zasadach ogólnych.

Jeżeli sprzedawca chce się uwolnić od odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady rzeczy, to musi udowodnić, że kupujący wiedział o wadzie w chwili wskazanej w § 1 lub 2 art. 557 k.c. Dla zwolnienia sprzedawcy od odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady nie wystarczy, że kupujący mógł - przy dołożeniu należytej staranności - wadę zauważyć. Sprzedawca bowiem odpowiada także za wady jawne, jeśli nie były kupującemu znane. W art. 354 k.c. mieści się również obowiązek lojalności sprzedawcy wobec kupującego, który winien w szczególności przejawiać się w przedstawieniu drugiej stronie, niebędącej fachowcem w danej dziedzinie, rzeczywistego stanu sprzedawanej rzeczy (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 26.01.1994 r. w sprawie I ACr 640/94, Orzecznictwo Sądów w sprawach (...) 1994, nr 8, poz. 139).

Zdaniem Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę, pozwany nie sprostał ciężarowi dowodu o wiedzy nabywcy dotyczącej stanu kupowanego pojazdu. Nie wykazał również, że wady przedmiotowego samochodu wynikały z jego użytkowania, wyeksploatowania lub nieprawidłowej naprawy dokonanej przez powoda po jego zakupie.

Wszystkie istotne dla sprawy okoliczności, tj. zarówno okoliczności związane z samym zakupem pojazdu, w tym towarzyszące mu oględziny i jazda próbna, jak i okoliczności ujawnienia po zakupie wad istotnych sprzedanego pojazdu, nieznanych powodowi w chwili zawarcia umowy, Sąd uznał – wskutek nie zajęcia przez pozwanego stanowiska w tej kwestii – za pozostające poza sporem, a jednocześnie za wykazane przez stronę powodową zeznaniami powoda, które wobec braku dowodów przeciwnych Sąd uznał za wiarygodne.

Z treści załączonej do akt sprawy faktury VAT wprost wynika, iż powód zapłacił pozwanemu za sprzedany pojazd cenę 23 500 złotych (k. 20). Załączone do akt sprawy i nie kwestionowanego przez pozwanego faktury VAT (k. 107-108) potwierdzają, że w celu usprawnienia przedmiotowego pojazdu powód poniósł koszt naprawy alternatora i czyszczenia filtra (...) 1 300 złotych oraz koszt usługi serwisowej dealera F. – 288 złotych.

Brak jest natomiast dowodów poniesienia przez powoda: kosztu transportu pojazdu do miejsca zamieszkania powoda – 200 złotych, kosztu badania technicznego pojazdu – 99 złotych i kosztu rejestracji pojazdu – 150 złotych.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych na wstępie rozważań przepisów oraz art. 481 § 1 i 2 k.c., Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 25 088 złotych (23 500 zł + 1300 zł + 288 zł) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 30 listopada 2022 roku do dnia zapłaty i oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

O kosztach procesu, mając na uwadze jego wynik, Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 100 k.p.c., biorąc pod uwagę wygranie sprawy przez powoda w 98%. Koszty poniesione przez powoda wyniosły łącznie 4 875 złotych, na co składają się: kwota 1 198 złotych tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwota 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa, kwota 60 złotych tytułem kosztów doręczenia pozwanemu korespondencji w sprawie za pośrednictwem komornika oraz kwota 3 600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego. Zatem 98% ze wskazanej wyżej kwoty wynosi 4 777,50 złotych.