I Ns 352/17 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Piszu z 2020-01-09
Sygn. akt I Ns 352/17
POSTANOWIENIE
Dnia 9 stycznia 2020r.
Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Anna Lisowska
Protokolant: sekr. sąd. Judyta Masłowska
po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2019 roku w Piszu na rozprawie
sprawy z wniosku S. M.
z udziałem D. M.
o podział majątku wspólnego
p o s t a n a w i a :
I. Ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy S. M. i uczestniczki postępowania D. M. wchodzą:
1) nieruchomość stanowiąca zabudowaną działkę gruntu o nr geod. (...), położona w obrębie K., gmina P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą o nr Kw. (...) o wartości 298 120 zł – (dwieście dziewięćdziesiąt osiem tysięcy sto dwadzieścia złotych)
2) lodówka B. o wartości 350 zł,
3) piekarnik P. o wartości 225 zł,
4) płyta grzewcza A. o wartości 225 zł,
5) zmywarka B. o wartości 225 zł,
6) kuchenka mikrofalowa o wartości 60 zł,
7) stół rozkładany z sześcioma krzesłami o łącznej wartości 400 zł,
8) kanapa rogowa o wartości 300 zł,
9) pralka I. o wartości 200 zł,
10) szafka rtv o wartości 150 zł,
11) laptop S. o wartości 150 zł,
12) łódź żaglowa typy M. nazwa F. o wartości 6 000 zł,
13) samochód marki M. (...) o nr rej. (...) o wartości 18 000 zł,
14) sprzęt do obróbki metali – trzy sztuki o łącznej wartości 1 200 zł,
15) piła motorowa H. o wartości 150 zł,
16) sokowirówka o wartości 100 zł,
17) frytkownica o wartości 50 zł,
II. Ustalić, że wnioskodawca S. M. poniósł nakład z majątku osobistego na majątek wspólny zainteresowanych w kwocie 15 256,84 zł (piętnaście tysięcy dwieście pięćdziesiąt sześć złotych 84/100).
III. Zasądzić od wnioskodawcy S. M. na rzecz uczestniczki postępowania D. M. tytułem spłaty kwotę 155 324,08 zł (sto pięćdziesiąt pięć tysięcy trzysta dwadzieścia cztery złote 8/100) płatną w trzech ratach:
- pierwsza rata w kwocie 51 774,69 zł (pięćdziesiąt jeden tysięcy siedemset siedemdziesiąt cztery złote 69/100) płatna w terminie 6 (sześciu) miesięcy od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie zwłoki w płatności raty,
- druga rata w kwocie 51 774,69 zł (pięćdziesiąt jeden tysięcy siedemset siedemdziesiąt cztery złote 69/100) płatna w terminie jednego roku od daty upływy terminu płatności pierwszej raty wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie zwłoki w płatności raty,
- trzecia rata w kwocie 51 774,70 zł (pięćdziesiąt jeden tysięcy siedemset siedemdziesiąt cztery złote 70/100) płatna w terminie jednego roku od daty upływy terminu płatności drugiej raty wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie zwłoki w płatności raty.
IV. Odstąpić od obciążania zainteresowanych kosztami sądowymi pokrytymi tymczasowo ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu.
V. Orzec, iż zainteresowani ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie we własnym zakresie.
Sygn. akt I Ns 352/17
POSTANOWIENIE
Dnia 14 stycznia 2020 r.
Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: |
Sędzia Anna Lisowska |
Protokolant: |
sek. sąd. Judyta Masłowska |
po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2020 r. w Piszu na rozprawie
sprawy z wniosku S. M.
z udziałem D. M.
o podział majątku wspólnego
w przedmiocie uzupełnienia orzeczenia
postanawia:
Uzupełnić postanowienie Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 9 stycznia 2020 roku wydane w sprawie I Ns 352/17 w ten sposób iż orzec, że składniki majątku wspólnego wnioskodawcy S. M. i uczestniczki D. M. szczegółowo wymienione w pkt. I w podpunktach od 1) do 17) postanowienia Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 9 stycznia 2020 roku wydanego w sprawie I Ns 352/17 przyznać wnioskodawcy S. M..
Sygn. akt I Ns 352/17
UZASADNIENIE
S. M. wystąpił z wnioskiem o podział majątku wspólnego byłych małżonków, wskazując jako uczestniczkę postępowania D. M..
Wnioskodawca wskazał, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych podlegającego podziałowi wchodzą:
1) nieruchomość stanowiąca zabudowaną działkę gruntu o nr geod. (...), położona w obrębie K., gmina P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą numer (...), o wartości 240 000 zł,
2) lodówka B. o wartości 300 zł,
3) piekarnik P. o wartości 200 zł,
4) płyta grzewcza A. o wartości 200 zł,
5) zmywarka B. o wartości 250 zł,
6) kuchenka mikrofalowa o wartości 50 zł,
7) stół rozkładany z sześcioma krzesłami o łącznej wartości 300 zł,
8) kanapa rogowa o wartości 50 zł,
9) telewizor L. o wartości 50 zł,
10) pralka I. o wartości 200 zł,
11) meblościanka młodzieżowa o wartości 100 zł,
12) kanapa młodzieżowa rozkładana o wartości 50 zł,
13) szafka rtv o wartości 100 zł,
14) laptop S. o wartości 200 zł,
15) łódź żaglowa typu M. nazwa F. o wartości 1 000 zł.
Wnioskodawca wniósł o dokonanie podziału opisanego wyżej majątku wspólnego poprzez przyznanie wszystkich jego składników wnioskodawcy za stosowną spłatą na rzecz uczestniczki postępowania, płatną w ratach w okresie 3 lat.
W uzasadnieniu podniósł, że małżeństwo zainteresowanych, zawarte 26 czerwca 1999 roku, zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z 2 czerwca 2017 roku wydanym w sprawie VI RC 1704/16. W czasie trwania wspólności majątkowej, rodzice uczestniczki darowali zainteresowanym prawo własności opisanej wyżej nieruchomości. Na nieruchomości tej zainteresowani rozpoczęli budowę budynku mieszkalnego. Na ten cel zaciągnęli kredyt hipoteczny, który od dnia ustania wspólności spłacany jest wyłącznie przez wnioskodawcę. Budynek nadal nie jest wykończony. W budynku tym zamieszkuje wnioskodawca wraz z pełnoletnim synem zainteresowanych.
Wnioskodawca wniósł o ustalenie, że:
- -
-
po ustaniu wspólności majątkowej poniósł on nakład z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 20 080 zł (w tym koszt materiałów 3 450 zł i koszt robocizny 16 630 zł) polegający na wykonaniu prac remontowych na nieruchomości wspólnej, obejmujący: montaż na poddaszu płyt GK ze szpachlowaniem łączeń i wtopieniem siatki, montaż czterech drzwi, osadzenie narożników z taśmą fizelinową, sufity skośne ze szpachlowaniem i wtopieniem taśmy fizelinowej, sufit z boazerii ze szlifowaniem belek stropowych, podłoga z wyrównaniem belek na korytarzu, wykonanie rusztu i montaż płyt OSB w łazience, docieplenie ścian i sufitów wełną z folią paroizolacyjną i membraną dachową, obrobienie glifów okien, wykonanie wnęki pod grzejnik i regał, podejście do grzejnika wraz z instalacją, instalacja elektryczna z montażem skrzynki rozdzielczej;
- -
-
po ustaniu wspólności majątkowej z majątku osobistego dokonał spłaty długu wspólnego zainteresowanych:
- -
-
w kwocie 14 056,84 zł - z tytułu kredytu hipotecznego,
- -
-
w kwocie 13 733,15 zł - z tytułu umowy o kredyt konsolidacyjny z dnia 24.03.2017r.; podniósł, że kredyt ten został przeznaczony m.in. na zakup samochodu wchodzącego w skład majątku wspólnego i podlegającego podziałowi w niniejszym postępowaniu.
W związku z powyższym wniósł o zasądzenie na jego rzecz od uczestniczki kwoty 44 419,99 zł płatnej jednorazowo w terminie miesiąca od daty uprawomocnienia się postanowienia wraz z odsetkami ustawowymi w przypadku opóźnienia w płatności.
Uczestniczka postępowania D. M. co do zasady przychyliła się do wniosku o podział majątku wspólnego. Zgodziła się na przyznanie wnioskodawcy wszystkich składników majątku wspólnego za stosowną spłatą na rzecz uczestniczki, płatną w terminie rocznym. Zakwestionowała podane przez wnioskodawcę wartości poszczególnych składników majątku wspólnego. Przyznała, że od daty ustania wspólności majątkowej kredyt hipoteczny jest spłacany wyłącznie przez wnioskodawcę i w związku z tym przychyliła się do wniosku wnioskodawcy o rozliczenie poniesionych przez niego rat kredytu hipotecznego, przy czym wskazała, że suma tych rat wynosi 13 942,82 zł.
Uczestniczka sprzeciwiła się rozliczeniu w niniejszym postępowaniu kredytu konsolidacyjnego, albowiem został on zaciągnięty już po złożeniu pozwu o rozwód, bez jej wiedzy, a ponadto w dużej mierze dotyczył celów konsumpcyjnych wnioskodawcy, a jedynie w kwocie 1 200 zł został przeznaczony na spłatę wspólnego zobowiązania zainteresowanych z tytułu karty kredytowej. Wniosła także o oddalenie wniosku wnioskodawcy o rozliczenie nakładów. Zakwestionowała wykonanie prac oraz ich zakres. Podniosła, że wykonanie tych prac nie było konieczne.
Uczestniczka wniosła o ustalenie, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodzą ponadto:
1. meble kuchenne w zabudowie o wartości 6 000 zł,
2. samochód marki M. (...) o nr rej. (...) o wartości 20 000 zł,
3. sprzęt do obróbki metali (frezarka, tokarka, wiertarka) o wartości 6 000 zł,
4. dwie tokarki do drewna o wartości 2 500 zł,
5. piła motorowa o wartości 500 zł,
6. piła typu krajzega o wartości 500 zł,
7. sokowirówka o wartości 50 zł,
8. frytkownica o wartości 50 zł.
Wnioskodawca zakwestionował podane przez uczestniczkę wartości.
W toku postępowania zainteresowani zgodnie przyjęli, że podziałowi w niniejszym postępowaniu nie podlegają:
- telewizor L.,
- meblościanka młodzieżowa,
- kanapa młodzieżowa rozkładana,
- dwie tokarki do drewna,
- piła typu krajzega.
Sąd ustalił, co następuje:
S. M. i D. M. związek małżeński zawarli 26 czerwca 1999 roku w P.. Małżonków łączył system małżeńskiej wspólności ustawowej.
Małżeństwo S. M. i D. M. zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 2 czerwca 2017 roku wydanym w sprawie VI RC 1704/16, który uprawomocnił się 19 marca 2018 roku.
(okoliczności bezsporne, dowód: wyrok rozwodowy k. 102)
W dniu 3 grudnia 1999 roku rodzice D. M. darowali S. i D. małżonkom M. na prawie wspólności ustawowej prawo własności nieruchomości stanowiącej działkę gruntu o nr geod. (...), położoną w obrębie K., gmina P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą numer (...).
Na nieruchomości tej małżonkowie rozpoczęli budowę budynku mieszkalnego, na który to cel w dniu 16 marca 2007 roku zaciągnęli w Banku (...) S.A. kredyt hipoteczny.
Na dzień ustania wspólności majątkowej budynek mieszkalny oddany był do użytku, przy czym poddasze było w stanie deweloperskim, wykończenia wymagał balkon i taras, a kamień i cegła na budynku wymagała fugowania. Na nieruchomości posadowiona była drewniana wiata. Nieruchomość była ogrodzona. Od strony drogi ogrodzenie wykonane było z poziomych desek na słupkach drewnianych z wypełnieniem siatką plastikową, zaś od strony wschodniej i północnej z siatki plecionej na słupkach betonowych.
Wartość opisanej wyżej zabudowanej nieruchomości, według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej i cen z daty wyceny, wynosi 298 120 zł.
(dowód: umowa darowizny k. 10-12v; umowa kredytu hipotecznego wraz z załącznikami k. 45-64; zeznania zainteresowanych k. 328v-329; opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości P. S. k. 339-339-408 wraz z ustną opinią uzupełniającą k. 448v)
Od daty ustania wspólności majątkowej, kredyt hipoteczny spłacany jest wyłącznie przez S. M.. (bezsporne) Do dnia zamknięcia rozprawy S. M. spłacił z tego tytułu łącznie 14 056,84 zł.
(dowód: zestawienie wpłat na poczet spłaty kredytu hipotecznego k. 439)
W czasie trwania wspólności majątkowej, w dniu 27 lutego 2015 roku S. M. zawarł z (...) Bank S.A. umowę o kredyt gotówkowy nr (...), z przeznaczeniem na cele konsumpcyjne.
Po wniesieniu pozwu o rozwód, w dniu 24 marca 2017 roku S. M. zawarł z (...) Bank S.A. umowę o kredyt konsolidacyjny w wysokości 26 901,54 zł, obejmujący:
- środki przeznaczone na cele konsumpcyjne kredytobiorcy w kwocie 10 300 zł,
- środki przeznaczone na spłatę zobowiązań kredytobiorcy wobec Banku w kwocie 7 843,52 zł (z tytułu umowy nr (...)),
- środki w kwocie 1 200 zł przeznaczone na spłatę długu wspólnego byłych małżonków z tytułu karty kredytowej (bezsporne),
- składkę z tytułu ubezpieczenia na życie, prowizję za udzielenie kredytu, składkę z tytułu ubezpieczenia assistance, opłatę za wybrany przez kredytobiorcę sposób przekazania środków przeznaczonych na cele konsumpcyjne.
(dowód: umowa o kredyt gotówkowy k. 20-22; umowa o kredyt konsolidacyjny k. 36-40)
W skład majątku wspólnego S. M. i D. M. mającego ulec podziałowi wchodzą ponadto następujące ruchomości:
1) lodówka B. o wartości 350 zł,
2) piekarnik P. o wartości 225 zł,
3) płyta grzewcza A. o wartości 225 zł,
4) zmywarka B. o wartości 225 zł,
5) kuchenka mikrofalowa o wartości 60 zł,
6) stół rozkładany z sześcioma krzesłami o łącznej wartości 400 zł,
7) kanapa rogowa o wartości 300 zł,
8) pralka I. o wartości 200 zł,
9) szafka rtv o wartości 150 zł,
10) laptop S. o wartości 150 zł,
11) łódź żaglowa typu M. nazwa F.o wartości 6 000 zł,
12) samochód marki M. (...) o nr rej. (...) o wartości 18 000 zł,
13) sprzęt do obróbki metali (trzy sztuki) o łącznej wartości 1 200 zł,
14) piła motorowa H. o wartości 150 zł,
15) sokowirówka o wartości 100 zł,
16) frytkownica o wartości 50 zł.
(okoliczności bezsporne, dowód: umowa kupna-sprzedaży łodzi k. 54; dowód rejestracyjny k. 124; opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania ruchomości k. 241-245 wraz z opinią uzupełniającą k. 273-275)
Sąd zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. majątkiem wspólnym małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przepis art. 43 § 1 k.r.o. zawiera domniemanie, iż oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Zgodnie z art. 46 k.r.o. od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku w sprawach nie unormowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i dziale spadku. Podobne odesłanie w kwestiach proceduralnych do przepisów o dziale spadku zawiera przepis art. 567 § 3 k.p.c.
Skład i wartość majątku ulegającego podziałowi ustala Sąd (art. 567 § 3 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c.). Zasadą jest, iż podział majątku wspólnego obejmuje składniki należące do danego majątku w dacie ustania wspólności oraz istniejące w chwili dokonywania podziału.
Przepisy regulujące postępowanie o dział spadku (art. 680-689 k.p.c.), jak i przepisy normujące podział majątku wspólnego (art. 566-567 k.p.c.), nie określają wprost sposobów podziału majątku. Odsyłają do uregulowań dotyczących zniesienia współwłasności (art. 688 k.p.c.).
W myśl art. 622 § 2 k.p.c. w zw. z art. 688 k.p.c., gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wydaje postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych.
W toku postępowania zainteresowani ostatecznie zgodnie wskazali, że w skład ich majątku wspólnego mającego ulec podziałowi wchodzą:
1. nieruchomość stanowiąca zabudowaną działkę gruntu o nr geod. (...), położona w obrębie K., gmina P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą numer (...),
2. lodówka B.,
3. piekarnik P.,
4. płyta grzewcza A.,
5. zmywarka B.,
6. kuchenka mikrofalowa,
7. stół rozkładany z sześcioma krzesłami,
8. kanapa rogowa,
9. pralka I.,
10. szafka rtv,
11. laptop S.,
12. łódź żaglowa typu M. nazwa F.,
13. samochód marki M. (...) o nr rej. (...),
14. sprzęt do obróbki metali (trzy sztuki),
15. piła motorowa H.,
16. sokowirówka,
17. frytkownica.
Wartość ruchomości wymienionych w pkt od 2. do 16., wobec braku zgodnego stanowiska zainteresowanych, Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu szacowania ruchomości L. S., który w opinii uzupełniającej odniósł się do zarzutów wnioskodawcy podniesionych w zakresie wyceny samochodu oraz łodzi, i którego opinia ostatecznie nie była kwestionowana przez zainteresowanych. Natomiast wartość frytkownicy wymienionej w pkt 17., wobec omyłkowego nie poddania jej wycenie przez biegłego, Sąd ustalił zgodnie ze stanowiskiem uczestniczki na kwotę 50 zł, uznając w oparciu o doświadczenie życiowe, iż jest to cena adekwatna do tego typu sprzętu gospodarstwa domowego w stanie używanym. Sąd nie poddał wycenie przez biegłego z zakresu szacowania ruchomości, mebli kuchennych wymienionych przez uczestniczkę, albowiem meble te z racji swojego charakteru (zabudowy) objęte zostały wyceną nieruchomości. Łączna wartość ruchomości wymienionych w punkcie od 2. do 17. wynosi 27 785 złotych.
Przechodząc do nieruchomości, na wstępie wskazać należy, iż zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, w sprawie o podział majątku wspólnego małżonków, obejmującego nieruchomość obciążoną hipoteką zabezpieczającą udzielony małżonkom kredyt bankowy, sąd – przydzielając tę nieruchomość na własność jednego z małżonków – ustala jej wartość, jeżeli nie przemawiają przeciwko temu ważne względy, z pominięciem wartości obciążenia (vide uchwała Sądu Najwyższego z 28 marca 2019r. w sprawie III CZP 21/18).
Mając powyższe na uwadze, wartość przedmiotowej nieruchomości z pominięciem wartości obciążenia hipotecznego, wobec braku zgodnego stanowiska zainteresowanych Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości P. S., na kwotę 298 120 zł. Podkreślić należy, iż biegły dokonał wyceny nieruchomości według jej stanu na dzień ustania wspólności majątkowej, to jest przy przyjęciu, iż poddasze było w stanie deweloperskim i z pominięciem nakładów poczynionych przez wnioskodawcę po ustaniu wspólności majątkowej. Z uwagi na powyższe Sąd pominął zawnioskowany przez pełnomocnika wnioskodawcy dowód z opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości celem wyceny nakładów poczynionych przez wnioskodawcę na prace wykończeniowe poddasza, albowiem zmierzałby on jedynie do przedłużenia postępowania.
Nie bez znaczenia jest, iż w przeciwieństwie do biegłej sądowej z zakresu szacowania nieruchomości J. K., biegły P. S. dokonał wyceny przedmiotowej nieruchomości według jej stanu na dzień ustania wspólności i przy użyciu metody podejścia porównawczego, to jest w oparciu o zbiór nieruchomości podobnych w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami, będących przedmiotem obrotu nieruchomościami na rynku obejmującym obszar gminy P., która to metoda w ocenie Sądu pozwala jednoznacznie na osiągnięcie wyniku oszacowania bliskiego cenie możliwej do osiągnięcia w obrocie rynkowym. Tymczasem wycena biegłej J. K. sporządzona w podejściu pozostałościowym została zaniżona o prace pozostałe według stanowiska wnioskodawcy do wykonania (trwała zabudowa szafy wnękowej w przedpokoju, murki oporowe przy wjeździe do garażu, ciągi komunikacyjne na działce, inne ogrodzenie od strony drogi, utwardzenie podłoża pod drewnianą wiatą), której to metodzie konsekwentnie sprzeciwiała się uczestniczka postępowania podnosząc przy tym, iż wbrew twierdzeniom wnioskodawcy, wykonanie powyższych prac nie było w ogóle w zamiarze zainteresowanych.
Z uwagi na powyższe Sąd w pełni podzielił opinię podstawową i ustną opinię uzupełniającą biegłego P. S., albowiem spełniały one stawiane im wymogi, odzwierciedlały staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadały w sposób wyczerpujący, stanowczy i zrozumiały na postawione pytania, a przytoczona na ich uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Opinie sporządzone zostały zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną.
Zainteresowani zgodnie wnieśli o dokonanie podziału wskazanego wyżej majątku wspólnego w ten sposób, aby wszystkie jego składniki przyznać wnioskodawcy za stosowną spłatą na rzecz uczestniczki.
Powyższy projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych, stąd też Sąd dokonał podziału majątku wspólnego zgodnie z treścią wniosku zainteresowanych.
Wnioskodawca wniósł ponadto o rozliczenie w niniejszym postępowaniu spłaconego przez niego z własnych środków po ustaniu wspólności majątkowej długu wspólnego zainteresowanych z tytułu kredytu hipotecznego i kredytu konsolidacyjnego.
W orzecznictwie przyjmuje się, że podział majątku wspólnego obejmuje w zasadzie jedynie aktywa, natomiast pasywa pozostają poza jego zakresem (vide orzeczenie Sądu Najwyższego z 18.08.1959r., I CR 547/58, OSNCK 1959/2/59 oraz postanowienia Sądu Najwyższego: z 09.09.1976r., III CRN 83/76, Lex nr 5036, z 21.01.2010r., I CSK 205/09, Lex nr 560500 i z 15.04.2011r., III CSK 430/10, Lex nr 846560).
Jednakże przepis art. 686 k.p.c., który znajduje zastosowanie również do sprawy o podział majątku wspólnego poprzez odesłanie zawarte w przepisie art. 567 § 3 k.p.c., stanowi, że w postępowaniu działowym sąd rozstrzyga m.in. także o wzajemnych roszczeniach pomiędzy współspadkobiercami z tytułu spłaconych długów spadkowych. Jak to zostało wyjaśnione w powołanym wyżej postanowieniu Sądu Najwyższego z 9 września 1976 roku, w sprawie III CRN 83/76, odpowiednie zastosowanie tego przepisu przewidziane w art. 567 § 3 k.p.c. prowadzi do wniosku, że o długach związanych z majątkiem wspólnym i ciążących w czasie trwania wspólności na obojgu małżonkach, które zostały spłacone przez jednego z małżonków z własnych środków po ustaniu wspólności majątkowej, rozstrzyga sąd w postępowaniu o podział majątku wspólnego, i to ze skutkami wynikającymi z dyspozycji art. 618 § 3 k.p.c. w zw. z art. 688 k.p.c. (vide postanowienie Sądu Najwyższego z 15.04.2011r., II CSK 430/10, Lex nr 846560)
Tożsame stanowisko Sąd Najwyższy prezentował także w postanowieniu z 11 marca 2010 roku w sprawie IV CSK 429/09 (Lex nr 678022), w którym wskazał, że jeżeli uczestnik po ustaniu wspólności majątkowej, a przed podziałem majątku wspólnego, spłacił z własnych środków dług, który powstał w trakcie trwania wspólności ustawowej i był długiem wspólnym małżonków, albo jednego z nich, ale w związku z majątkiem wspólnym, to taki dług, zgodnie z art. 686 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c., powinien zostać rozliczony w ramach podziału majątku wspólnego. Podstawę rozliczenia takiego długu nie stanowi jednak art. 45 § 1 k.r.o., gdyż przepis ten dotyczy jedynie wydatków i nakładów dokonanych z majątku osobistego na majątek wspólny albo odwrotnie w trakcie trwania wspólności ustawowej.
Zainteresowani zgodnie podali, że od daty ustania wspólności majątkowej kredyt hipoteczny spłacany jest wyłącznie przez wnioskodawcę. Z przedłożonego przez wnioskodawcę zestawienia wpłat dokonanych na poczet spłaty tego kredytu wprost wynika, że od dnia ustania wspólności majątkowej (19.03.2018r.) do dnia zamknięcia rozprawy (17.12.2019r.) wnioskodawca spłacił łącznie 14 056,84 zł, która to kwota podlega rozliczeniu w niniejszym postępowaniu.
Odnosząc się natomiast do kredytu konsolidacyjnego, w pierwszej kolejności wskazać należy, iż został on zawarty przez wnioskodawcę już po zawiśnięciu sprawy o rozwód i w dużej mierze przeznaczony został na cele konsumpcyjne wnioskodawcy. Wnioskodawca w żadnej mierze nie udowodnił, że środki te przeznaczył na zakup samochodu objętego podziałem majątku w niniejszej sprawie.
Z treści umowy o kredy konsolidacyjny wynika, że środki z tego kredytu w kwocie 7 843,52 zł przeznaczone zostały na spłatę zobowiązań kredytobiorcy wobec kredytodawcy wynikających z umowy nr (...), a w kwocie 1 200 zł na spłatę zobowiązań wobec innych instytucji finansowych.
Z przedłożonej przez wnioskodawcę umowy o kredyt gotówkowy nr (...) wynika, iż umowa ta została zawarta przez wnioskodawcę 27 lutego 2015 roku (k. 20-22). Wnioskodawca nie udowodnił, że do zawarcia tej umowy doszło za zgodą uczestniczki, ani też jaka część z kwoty 7 843,52 zł pochodzącej z kredytu konsolidacyjnego została przeznaczona na spłatę umowy nr (...). Tymczasem uczestniczka konsekwentnie twierdziła, że kredyt konsolidacyjny został zaciągnięty bez jej wiedzy i zgody. Przyznała jedynie, że środkami pochodzącymi z tego kredytu w kwocie 1 200 zł wnioskodawca spłacił dług wspólny zainteresowanych z tytułu karty kredytowej. W takim stanie sprawy, Sąd uznał, iż z tytułu kredytu konsolidacyjnego rozliczeniu w niniejszym postępowaniu podlega jedynie kwota 1 200 zł.
Reasumując, łączna wartość majątku wspólnego zainteresowanych podlegającego podziałowi wynosi 325 905 złotych (298 120 zł + 27 785 zł). Ponieważ udziały zainteresowanych w majątku wspólnym są równe, udział przypadający wnioskodawcy i uczestniczce postępowania wynosi więc 162 952,50 złotych (325 905 zł : 2). Na skutek podziału majątku wspólnego wnioskodawca otrzymał wszystkie składniki majątku wspólnego, a uczestniczka winna jest zwrócić wnioskodawcy połowę należności z tytułu spłaconego po ustaniu wspólności majątkowej do dnia zamknięcia rozprawy zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego i z tytułu karty kredytowej (14 056,84 zł + 1 200 zł = 15 256,84 zł : 2 = 7 628,42 zł).
Wobec powyższego zaszła konieczność zasądzenia od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki spłaty w wysokości 155 324,08 złotych (162 952,50 zł - 7 628,42 zł).
O spłacie na rzecz uczestniczki postępowania Sąd orzekł zgodnie z art. 212 § 3 k.c. oznaczając termin, sposób jej uiszczenia oraz wysokość odsetek należnych w przypadku zwłoki w płatności. W ocenie Sądu dwa i pół roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia to czas odpowiedni, który pozwoli wnioskodawcy na zgromadzenie kwoty zasądzonej na rzecz uczestniczki. Sąd nie znalazł uzasadnionych powodów aby zasądzoną na rzecz uczestniczki należność rozłożyć jeszcze bardziej w czasie i na większą liczbę rat. Niniejsze postępowanie trwało dwa lata i wnioskodawca, który od początku wnioskował o przyznanie mu wszystkich składników majątku wspólnego, liczył się z koniecznością spłaty uczestniczki i miał wystarczający czas aby przygotować się na taką ewentualność. Ponadto sytuacja majątkowa, a w szczególności mieszkaniowa uczestniczki, czyni zasadnym orzeczenie możliwie najkrótszego terminu płatności.
Ponieważ wnioskodawca i uczestniczka zostali w toku postępowania w całości zwolnieni od kosztów sądowych, Sąd odstąpił od obciążania zainteresowanych kosztami wynagrodzeń powołanych w sprawie biegłych sądowych, tymczasowo pokrytymi ze środków budżetowych Skarbu Państwa. Natomiast o pozostałych kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Piszu
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Anna Lisowska
Data wytworzenia informacji: